คำพ่อ คำเเม่
ตอน ความจงรักภักดี
ลูกรัก...
เมื่อลูกเป็นข้าราชการ สิ่งแรกที่ลูกควรปลูกฝังให้แน่นแฟ้น คือความจงรักภักดีต่อเจ้านาย ข้อนี้สำคัญมาก ความซื่อสัตย์ ความซื่อตรง เป็นคุณธรรมที่ดี และเป็นสิ่งที่ข้าราชการต้องมีเป็นประจำอยู่แล้วข้าราชการที่มีความซื่อสัตย์สุจริต มีความซื่อตรง นับว่าเป็นข้าราชการที่ดี แต่ถ้ามีความจงรักภักดีต่อเจ้านายด้วยก็ยิ่งประเสริฐมากขึ้น
อันความซื่อสัตย์ซื่อตรงนั้นเป็นเรื่องของหน้าที่ เป็นเรื่องที่จะต้องมีต้องทำ แต่ความจงรักภักดีเป็นเรื่องของจิตใจ เป็นเรื่องนอกเหนือไปจากหน้าที่ และบังคับกันให้มีไม่ได้ ความจงรักภักดี เกิดจากจิตใจที่ศรัทธาและรักเคารพเจ้านายด้วยใจจริง และเมื่อมีความจงรักภักดีเเล้วก็เป็นเหตุให้เกิดความซื่อสัตย์เเละซื่อตรงต่อเจ้านายด้วยใจจริงอีกชั้นหนึ่งนอกเหนือไปจากทำตามหน้าที่ ดังนั้น ผู้ที่มีทั้งความซื่อสัตย์ ความซื่อตรง และความจงรักภักดีต่อเจ้านายนั้น นับได้ว่าเป็นลูกน้องที่ประเสริฐ หาไม่ได้ง่ายนัก
เมื่อลูกทำงานอยู่กับใคร หากเขาเป็นเจ้านายที่ดี มีเมตตา กรุณา เป็นผู้ใหญ่ที่เคารพนับถือได้อย่างเต็มภาคภูมิ ก็ขอให้ลูกซื่อสัตย์ ซื่อตรง และจงรักภักดี ยอมมอบกายปฏิบัติหน้าที่รับใช้เขาให้ดีเถิด แล้วลูกจะไม่ผิดหวัง ผู้ที่ปฏิบัติหน้าที่ด้วย ความซื่อสัตย์ ซื่อตรง และจงรักภักดีนั้น จะตกน้ำไม่ไหล ตกไฟไม่ไหม้ จะได้รับการยกย่องและสนับสนุนให้สูงขึ้นเรื่อยๆ แน่นอน
พระมหาโพธิวงศาจารย์
(ทองดี สุรเตโช ป.ธ.๙, ราชบัณฑิต)