ไม่สู้ไม่หนี
พระนางมาคันทิยาโกรธแค้นพระพุทธองค์ จึงจ้างชาวเมืองมิจฉาทิฏฐิให้คอยตามด่าว่าพระองค์
(พระอานนท์) : ข้าแต่พระองค์ผู้เจริญชาวนครเหล่านี้ ย่อมด่าย่อมบริภาษเราทั้งหลาย เราทั้งหลายไปที่อื่นจากพระนครนี้เถิด พระเจ้าข้า
ไปไหน อานนท์
(พระอานนท์) : สู่นครอื่น พระเจ้าข้า
เมื่อมนุษย์ทั้งหลายในที่นั้นด่าอยู่ บริภาษอยู่ เราจะไปในที่ไหนอีก อานนท์
(พระอานนท์) : สู่นครอื่นเเม้จากนครนั้น พระเจ้าข้า
เมื่อมนุษย์ในที่นั้นด่าอยู่ บริภาษอยู่ เราทั้งหลายจักไปใน ที่ไหนอีกเล่า อานนท์ ?
(พระอานนท์) : สู่นครอื่นเเม้จากนครนั้นอีก พระเจ้าข้า
อานนท์ การทำอย่างนั้นไม่ควร เรื่องเกิดขึ้นในที่ใด เมื่อมันสงบแล้วในที่นั้นนั่นแหละ จึงควรไปสู่ที่อื่น อานนท์ ก็เขาพวกไหนเล่าย่อมด่า ?
(พระอานนท์) : ข้าแต่พระองค์ผู้เจริญ ชนทั้งหมด จนกระทั่งทาส และกรรมกรย่อมด่า
อานนท์ เราเป็นเช่นกับช้างที่เข้าสู่สงคราม การอดทนต่อลูกศรที่เเล่นมาจาก ๔ ทิศเป็นภาระของช้างที่เข้าสู่สงครามฉันใด ชื่อว่าการอดทนถ้อยคำ ที่ชนทุกศีลแม้มากกล่าวแล้วเป็นภาระของเรา ฉันนั้นเหมือนกัน
อรรถ. เรื่องของพระองค์ ธรรมบท มก. เล่ม ๔๓ หน้า ๒๒๗