ภิกษุนั่งทับก็ดีนอนทับก็ดีบนเตียงก็ดีบนตั่งก็ดีอันมี ต้องปาจิตตีย์

วันที่ 04 พย. พ.ศ.2565

ภูตคามวรรค สิกขาบทที่ ๘

ภูตคามวรรค สิกขาบทที่ ๘

คำแปลพระบาลีที่เป็นพุทธบัญญัติ
        “อนึ่ง ภิกษุใดนั่งทับก็ดี นอนทับก็ดี ซึ่งเตียงก็ดี ตั่งก็ดี อันมีขาเสียบไว้บนกุฎีมีชั้นลอยในวิหารอันเป็นของสงฆ์ เป็นปาจิตตีย์”

เนื้อความย่อในหนังสือนวโกวาท
          “ภิกษุนั่งทับก็ดีนอนทับก็ดีบนเตียงก็ดีบนตั่งก็ดีอันมี เท้าไม่ได้ตรึงให้แน่นซึ่งเขาวางไว้บนร่างร้านที่เขาเก็บของในกุฎีต้องปาจิตตีย์”

อธิบายความโดยย่อ
         คำว่า เตียงมีขาเสียบไว้ ได้แก่ เตียงที่เขาทำเอาขาเตียงเสียบเข้าไว้ในตัวเตียงเฉยๆ ไม่ได้ตรึงด้วยสลักให้แน่น เรียกว่า อาหัจจปาทกะ ตั่งที่มีขาเสียบก็ทำแบบเดียวกัน
         คำว่า กุฎีมีชั้นลอย หมายถึงร่างร้านที่ยกขึ้นอีกชั้นหนึ่งในวิหารที่อยู่คือชั้นล่างเป็นที่นอนหรือที่นั่งอยู่แล้ว แต่ต้องการพื้นที่นอนอีกชั้นหนึ่ง จึงทำตอม่อสูงประมาณท่วมหัวขึ้นแล้ววางรอดหรือคานบนตอม่อนั้น แต่มิได้ปูพื้นตามปกติยกเตียงชนิดที่มีขาเสียบไว้นั้นพาดบนรอดนั้น โดยให้พื้นเตียงพาดอยู่บนรอดนั้น ส่วนขาเตียงจะห้อยลง ทำนองเป็นเตียงซ้อนเตียง ใช้นอนได้ทั้งข้างล่างข้างบน เตียงซ้อนเตียงนั่นแหละเรียกว่า กุฎีมีชั้นลอย
         กุฎีมีชั้นลอยแบบนี้ผู้อยู่ข้างล่างต้องระวังศีรษะจะโดนขาเตียงยามเข้าออกหรือลุกขึ้นยืน หรือเมื่อมีการนอนหรือนั่งทับข้างบน ขาเตียงอาจหย่อนตัวลงมาเสียบศีรษะได้
         ภิกษุนอนหรือนั่งบนกุฎีมีชั้นลอยเช่นนี้ในวิหารหรือที่อยู่อันเป็นของสงฆ์เป็นปาจิตตีย์
         ถ้าเป็นวิหารหรือที่อยู่ของบุคคล ภิกษุสงสัยว่าเป็นของบุคคลหรือของสงฆ์ นอนหรือนั่งไป เป็นทุกกฏ
         ถ้าเป็นวิหารของตน ไม่ต้องอาบัติ

เจตนารมณ์ของสิกขาบทนี้
         สิกขาบทนี้ทรงบัญญัติไว้เพื่อป้องกันอันตรายอันจะเกิดขึ้นจากการนอนหรือนั่งบนเตียงหรือตั่งลักษณะนั้น เพราะไม่แข็งแรง ไม่ปลอดภัย แบบทำขึ้นชั่วคราว

อนาปัตติวาร
         ในสิกขาบทนี้ท่านแสดงภิกษุผู้ได้รับยกเว้นไม่ต้องอาบัติไว้คือ
       (๑) ไม่ใช่กุฎีมีชั้นลอย
       (๒) ชั้นลอยสูงพอกระทบศีรษะ
       (๓) ข้างล่างไม่ได้ใช้เป็นที่อยู่
       (๔) ข้างบนปูพื้นไว้
       (๕) ขาเตียงขาตั่งได้ตรึงสลักไว้
       (๖) ภิกษุยืนบนเตียง หรือตั่งนั้นหยิบจีวรหรือพาดจีวรได้
       (๗) ภิกษุผู้วิกลจริต
       (๘) ภิกษุผู้เป็นต้นบัญญัติหรือภิกษุอาทิกัมมิกะ ได้แก่ ภิกษุวัดเชตวัน ๒ รูป

 

 ยอมรับนโยบายข้อมูลส่วนบุคคล Total Execution Time: 0.072192613283793 Mins