บทที่ ๑๐๔
วันวิสาขบูชา (ขึ้น ๑๕ ค่ำ เดือน ๖)
วันวิสาขบูชาเกิดขึ้นได้ยาก เพราะเป็นวันที่พระสัมมาสัมพุทธเจ้าประสูติ ตรัสรู้ และปรินิพพาน ในกัปหนึ่งคือ โลกเกิดขึ้น ตั้งอยู่ และเสื่อมสลายไป จะมีวันวิสาขบูชาได้ไม่เกิน ๕ วัน เท่ากับจำนวนพระพุทธเจ้าในแต่ละกัปที่บังเกิดขึ้นได้ไม่เกิน ๕ พระองค์
ในบางกัปที่ไม่มีพระพุทธเจ้าบังเกิดขึ้น ชาวโลกไม่มีโอกาสได้ฟังคำว่า วันวิสาขบูชา
วันวิสาขบูชาล่วงมาแล้ว ๒,๕๐๐ กว่าปี แต่กว่าจะเกิดขึ้นได้ต้องใช้เวลาอย่างน้อย ๒๐ อสงไขยกับเศษแสนมหากัป เท่ากับระยะเวลาการสร้างบารมีของพระพุทธเจ้า
พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงบำเพ็ญบารมี ๓๐ ทัศ จนเต็มเปี่ยมบริบูรณ์ มีคำอุปมาว่า ทรงสละเลือดมากกว่าน้ำในมหาสมุทร สละศีรษะมากกว่ามะพร้าวทั้งโลก สละดวงตามากกว่าดวงดาวบนท้องฟ้า เพื่อให้ได้มาซึ่งพระบารมี ทรงทนทุกข์ทรมานมากกว่าพระอรหันต์พระองค์อื่นด้วยพระมหากรุณาที่ปรารถนาพาสรรพสัตว์ทั้งหลายไปสู่ฝั่งพระนิพพาน
ท่านทานบดีทั้งหลายมาระลึกถึงคุณอันหาประมาณมิได้ของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า จึงพร้อมใจกันมานําเพ็ญมหากุศล ด้วยการถวายภัตตาหารเป็นสังฆทาน นอกจากจะเป็นการสั่งสมบุญให้กับตนเองและอุทิศให้หมู่ญาติแล้ว ยังเป็นการสืบต่ออายุของพระพุทธศาสนาอีกด้วย
เพราะภัตตาหารมื้อนี้จะแปรเปลี่ยนเป็นเลือดเป็นเนื้อ เป็นชีวิต ให้พระภิกษุสามเณร ได้บำเพ็ญประโยชน์อันสูงสุดในทางพระพุทธศาสนา คือการทำพระนิพพานให้แจ้ง แสวงบุญ สร้างบารมี ทั้งยังเป็นประเพณีอันดีงามในการบำเพ็ญมหากุศลในวันวิสาขบูชาเป็นแบบอย่างอันดีงามของอนุชนในภายหลังสืบต่อไป
