ทันโลกทันธรรม 1

.....ความบอบบางของจิตใจมันยากเกินกว่าจะคาดคะเนได้ว่าเราจะวัดลงตัว ในความหนาบางด้วยมาตราใดๆ บางครั้งเราได้ยินคำว่าใจแข็ง หรือใจอ่อน เราก็สัมผัสพื้นผิวความแข็งความนุ่มของใจไม่ได้ด้วยเช่นกัน ผมเชื่อว่าถ้าเราจะหาคำจำกัดความเรื่องของใจ เราหาได้ไม่สิ้นสุดครับ และความแปลกของใจอีกอย่างหนึ่งก็คือ เป็นสิ่งที่กระทบได้ง่ายที่สุด ง่ายกว่าอวัยวะเและความรู้สึกใดๆ ที่เกิดจากตัวตนของเรา

.....และเพราะคำกล่าวที่ว่า ทุกสิ่งสำเร็จได้ด้วยใจ ผมจึงเริ่มต้นด้วยความบอบบางของใจ เพราะเชื่อว่าถ้าเราจะถือสาหรือถือของนั้น เราจะตัดสินใจได้อย่างไรว่าอะไรหนักกว่ากัน ผมว่าทุกสิ่งทุกอันสำคัญที่ใจครับ เคยได้ยินคนที่ตระหนกตกใจเวลาเกิดเหตุเพลิงไหม้ เขาสามารถยกของถือของหนักๆ ได้เพียงคนเดียวอย่างเช่น ตุ่มน้ำ หรือตู้เย็น แต่เมื่อใจอยู่ในภาวะปกติของเหล่านั้นมันเพิ่มปริมาณน้ำหนักจนแทบยกไม่ขึ้นเลยทีเดียว ฉะนั้นผมขอเสนอไว้ในเบื้องต้นก่อนครับว่า รักษาใจให้ดีให้ปลอดภัยอย่าให้ใจที่บอบบางต้องแตกสลาย รวมทั้งรักษาขนาดความกว้างของใจไว้ให้คงที่หรือกว้างเพิ่มขึ้น อย่าเพลอให้ใจต้องหดลดขนาดจนแคบลงเด็ดขาด

.....จะว่าไปแล้วคำจำกัดความเรื่องของใจว่ามากมายแล้ว เรื่องถือนี่แหละก็มีมากไม่แพ้กัน เขาแบ่งอธิบายไว้เป็นหมวดๆ เลยทีเดียว เช่นถือเอาไว้ในมือหรือจับยึดไว้ได้แก่ถือปืน ถือมีด ถือหนังสือ ถ้าเอาไว้ในใจก็ได้แก่ถือศีล ถือศักดินา และถ้าถือว่าเป็นเรื่องมงคลหรืออัปมงคลก็เช่นถือไม่ให้ใครจับหัว ถือเรื่องของต่ำของสูง เป็นต้น และนอกจากนี้ยังมีถือตัว ถือดี ถือกำเนิด ถือบวช ถือหาง ถือโอกาส และอีกมากมายครับ โอกาสหน้าเราค่อยถือกันใหม่ เพราะแค่ถือสากับถือของก็หนักแทบแย่แล้ว

.....เวลาไปทำบุญก่อนที่เราจะถวายของพระท่านจะสอนว่า ให้เรารักษาใจของเราให้ดีอย่าถือสาอะไร ถ้ามันมากระทบใจเรา เพราะการทำทานที่ได้บุญมาก เราจะต้องทำด้วยใจที่ผ่องใสไม่ขุ่นมัวตลอดเวลา เมื่อมีอะไรมากระทบกายกระทบใจก็อย่าถือสา ท่านว่าขึ้นชื่อว่าถือมันหนักไปหมดถือที่มือก็หนักมือ ถือที่ใจก็หนักใจ อะไรที่ปล่อยวางบ้างเราจะมีความสุขที่สุดครับ เพราะเราปล่อยวางและทำสิ่งที่หลายๆ คนทำได้ยาก

.....แม้ว่าใจจะเป็นสิ่งที่ทรงอานุภาพพิเศษสามารถทำให้ตัวเราและสภาวะแวดล้อม ปรับเปลี่ยนไปตามความแรงของสิ่งที่มากระทบใจของเราก็ตามแต่ เมื่อเราเป็นนายของใจ เราจะรักษาใจไว้ในตำแหน่งที่เข้มแข็ง ยืดหยุ่นไม่ว่าอะไรจะมากระทบใจเราจะไม่ถือสา เพราะถ้าใจที่ถือสาถือโกรธขึ้นเมื่อใด ผมไม่เคยเห็นสถานการณ์ที่เลวร้ายนั้นกลับกลายเป็นดีเลยสักครั้งเดียว

 

จีระ ศุภวัฒน์