.....คำว่า “ ต้อง” ฟังดูเหมือนเป็นข้อจำกัดที่หลีกเลี่ยงไม่ได้ แต่ถ้าคนที่เป็นผู้นำนั้น ไม่มีคุณสมบัติข้อนี้ผมว่าน่าจะเปิดโอกาสให้คนอื่นเป็นจะดีกว่าเพราะมันเป็นคุณธรรมพื้นฐานในอีกหลายๆ คุณสมบัติที่ผู้นำต้องมี ผู้นำจะต้องเพียบพร้อมในทุกๆ ด้านครับ ถึงจะเรียกว่าผู้นำซึ่งจะทำหน้าที่นำหมู่นำคณะที่ต้องรับผิดชอบไปสู่จุดหมายปลายทางอย่างปลอดภัย
พูดถึงความเสียสละของผู้นำแล้ว ผมนึกถึงฝูงห่านป่าที่มันมักจะบินกันไปเป็นรูปตัววี หรือเครื่องหมายมากน้อยกว่าในวิชาคณิตศาสตร์นั่นแหละครับ อาจารย์ผมเคยเล่าให้ฟังสองสามครั้ง ซึ่งผมเองบอกได้ว่าประทับใจทุกครั้งที่ได้ฟังทีเดียว อาจารย์ผมท่านบอกว่าห่านป่าเวลาที่มันบินไปไหนๆ กันเป็นฝูง มันจะบินเป็นรูปตัววีตัวแรกที่ต้องบินนำหน้านั้นจะรับภาระในการบินแวกอากาศ ซึ่งจะมีผลทำให้ตัวถัดไปที่บินตามหลังมานั้นผ่อนแรงลงไม่ต้องออกแรงในการต้านลมมาก
ฉะนั้นตัวที่บินนำหน้านอกจากเป็นผู้นำที่เสียสละแล้ว จะต้องเป็นห่านป่าที่มีร่างกายที่แข็งแรงด้วย ไม่ว่าเส้นทางที่มันจะบินไปจะอยู่ไกลสักเพียงไหนก็ตาม มันจะเดินทางกันไปอย่างเป็นระบบ หัวหน้าฝูงบินนั้นก็จะมีผลัดเปลี่ยนให้ตัวถัดไปขึ้นมาบินข้างหน้าเมื่อตัวแรกรู้สึกว่าอ่อนล้าลง
อย่างนี้เรียกว่า สปริตครับเป็นความเสียสละและวิสัยทัศน์ของผู้นำ ยอมเหนื่อยเพื่อหมู่คณะ เพื่อถนอมแรงให้กับทุกคน และเพื่อที่ทุกคนจะสามารถร่วมกันเดินทางไปสู่จุดหมายได้อย่างปลอดภัย
การทำงานหากรู้จักผ่อนหนักแรงกันได้อย่างเป็นระบบ นอกจากงานการต่างๆ จะสำเร็จได้ตามความคาดหมายแล้ว ความรักพวกพ้องความสามัคคีก็จะเกิดขึ้นกับหมู่คณะนั้นด้วย เรายังคงไม่ลืมอุทาหรณ์จากนิทานสมัยที่เราฟังตอนเด็ก ฝูงนกกระจาบถูกนายพรานนำตาข่ายมาดักไว้ เมื่อทุกคนพร้อมใจกันบินและบินพร้อมกัน มันจะสามารถรอดพ้นอันตรายไปได้ แต่ถ้ามัวเกี่ยงงอน หรืออวดรู้อวดเก่งเพียงลำพัง นอกจากตัวเองจะไม่สามารถรอดพ้นแล้ว อาจนำหมู่คณะไปสู่หายนะได้ด้วยเช่นกัน
คุณธรรมเรื่องความเสียสละเป็นเพียงหนึ่งในอีกหลายเรื่องราวที่ผู้นำจำเป็นต้องฝึกฝนและทำให้เป็นนิสัย ผมขอเป็นกำลังใจให้ผู้นำทุกท่านเข็มแข็งและมั่นคงในการทำความดีต่อไป สังคมเราในปัจจุบันนับวันคุณธรรมข้อนี้กำลังจะอ่อนแรงลงครับ กลายเป็นสังคมต่างคนต่างอยู่ ต่างคนต่างไป ขาดความรับผิดชอบชีวิตร่วมกัน คนเราถ้าอยู่ร่วมกันเป็นคนหมู่มากแล้วไม่เอื้ออาทร ไม่รู้จักเสียสละเราจะอยู่กันยากมากขึ้น ความสุขและความสงบก็จะลดน้อยลง
ถ้าเราอยากได้สังคมของผู้เสียสละ สังคมเปี่ยมสุขก็ต้องเริ่มต้นจากตัวเราก่อน ไม่ว่าเราจะเป็นผู้นำหรือไม่ก็ตาม แล้วค่อยๆ ซึมซับไปในหมู่พวกพ้อง ถ้าฝึกคุณธรรมข้อนี้ได้สิ่งดีๆ อีกมากมายของผู้นำจะตามมาเองครับผม !
นายตั้ม
