ผิด ทำผิด คือ กระทำด้วยความประมาทพลาดพลั้งแล้วเกิดความเสียหาย ไม่ได้ตั้งใจจะให้มันผิดเลยเชียว แต่มันก็ผิด ก็เป็นเรื่องของความประมาท อย่างนี้ยังไม่ถึงกับชั่ว แล้วถ้าชั่วล่ะเป็นยังไง
ชั่ว ทำชั่ว คือ ทั้งๆ ที่รู้ว่าผิดแล้วยังขืนทำ รู้แล้วยังขืนทำเมื่อไหร่นั่นน่ะชั่วแล้ว ถ้าไม่รู้ว่าผิดแล้วไปทำเข้า เกิดความเสียหาย นั่นก็ยังเป็นแค่ความผิด ยังไม่ถึงกับเป็นความชั่ว
ในเวลาเดียวกันดีกับถูกก็ไม่เหมือนกัน
ถูก เป็นเรื่องของการกระทำที่เมื่อทำไปแล้ว ทำให้เกิดความสุขแก่ใครต่อใครขึ้นมา เพราะถูกใจเขา แต่มันก็แค่ถูกตามวัตถุประสงค์ ถูกตามเกณฑ์ที่คนกลุ่มนั้นตั้งขึ้นมา ถูกตามใจต้องการ เมื่อทำไปแล้วอาจจะรวยขึ้นมา หรือมีผลประโยชน์ แต่อาจไม่ใช่ความดี
ดี คือ นอกจากถูกแล้ว การกระทำนั้นต้องไม่ทำให้ใครเดือดร้อน ตัวเองก็ไม่เดือดร้อน แล้วก็ไม่เดือดเนื้อร้อนใจในภายหลังอีกด้วย
เราจะยืนอยู่ในโลกนี้ได้อย่างมั่นคงบนขาของตัวเองแล้วละก็ ผิด-ถูก ชั่ว-ดี ต้องแยกออกให้กระจ่างชัดทุกข้อกระทงความทุกเรื่องทุกราว ไม่อย่างนั้นแล้วแม้ทำอะไรถูกต้องได้ผลดีขึ้นมาก็เป็นแบบประเภทที่มันฟลุคๆ ไม่แน่ว่าวันหน้าจะทำได้ผลอย่างนั้นอีกหรือเปล่า เพราะว่าเราเองก็ไม่เข้าใจกระจ่างชัด ถ้าเราเข้าใจอย่างกระจ่างชัดแล้ว ทำทุกครั้งมันต้องถูกด้วยดีด้วยจึงจะเรียกว่าเยี่ยมจริงๆ
แต่ว่าถ้าบางครั้งก็ถูก บางครั้งก็ดี ครั้งที่ถูกก็ถูกแบบถากๆ ไม่เข้าเป้าจังๆ หรอก แล้วที่ว่าดีก็ไม่ใช่หรอก ไม่ได้ตั้งใจจะให้มันดี บังเอิญมันฟลุคดี ถ้าอย่างนั้นคราวหน้ามันไม่บังเอิญ มันมีแต่เสียหายอย่างเดียว
คนระดับเราเข้าวัดปฏิบัติธรรมกันมาคนละหลายๆ ปี เลิกกันทีชนิดที่ทำอะไรแล้วไปฟลุคได้ดีมา ไม่เอานะ มันต้องดีด้วยความตั้งใจให้มันถูก ตั้งใจให้มันดี คือ ทั้งถูกและดี อย่างนี้บุญกุศลมันจึงจะเกิด แล้วสิ่งใดที่เป็นความผิด เป็นความชั่ว เมื่อเราเข้าใจอย่างกระจ่างชัดลงไปแล้วละก็ให้รีบป้องกันเหตุร้ายไว้แต่ต้นมือ
