ส่องธรรม ล้ำภาษิต
เรื่อง : พระครูสมุห์ณรงค์ ทนฺตจิตฺโต
คำพูดของคนไม่ดี
สนฺโต น เต เย น วทนฺติ ธมฺมํ
ผู้ใดไม่พูดเป็นธรรม ผู้นั้นไม่ใช่สัตบุรุษ
(สํ.ส. ๑๕/๒๗๐)
ปกติของคนดี คือ คิดดี พูดดี ทำดี
ปกติของคนไม่ดี คือ คิดไม่ดี พูดไม่ดี ทำไม่ดี
ในที่นี้ขอกล่าวเน้นถึงคำพูดของคนไม่ดี
คนไม่ดีมักพูดโกหก ปลิ้นปล้อน พูดอำความ หลอกลวง
ไม่รักษาคำพูด พูดจาไม่อยู่กับร่องกับรอย
คนไม่ดีมักพูดหยาบคาย พูดด่า พูดไม่เข้าหู พูดประชด พูดกระทบ
พูดแดกดัน พูดขู่อาฆาต พูดให้เจ็บใจ พูดเหมือนเอาก้านบัวแยงหู
คนไม่ดีมักพูดเพ้อเจ้อ พูดไร้สาระ พูดเหลวไหล พูดพล่อย ๆ สักแต่ว่าได้พูด
คนไม่ดีมักพูดส่อเสียด นำความข้างหนึ่งไปบอกอีกข้างหนึ่ง
ด้วยเจตนาจะยุแหย่ให้แตกกัน ให้แตกแยกสามัคคีกัน
คนไม่ดีมักพูดด้วยจิตอกุศล มักพูดโอ้อวด พูดหวังอามิสสินจ้าง
พูดให้ร้าย พูดด้วยจิตริษยา พูดแบบปากปราศรัยน้ำใจเชือดคอ
คำพูดที่ยกตัวอย่างมานี้ ใครพูดแล้วก็ทำลายเสน่ห์ผู้พูด ทำลายมิตรภาพ
พูดแล้วนำทุกข์ - โทษ - ภัยมาสู่ตนเอง
ถ้าจะพูดคำเหล่านี้ ให้ “หยุดพูด” จะดีกว่า
ยอมไม่พูด ยอมอยู่นิ่ง แม้จะอึดอัดบ้างก็ตาม
แต่เพื่อความปลอดภัยในวัฏสงสาร
เราต้องอดทนให้ได้ อดทน อดใจ ไม่พูด ไม่พูด