ผู้มีปัญญาย่อมเห็นว่าร่างกายเป็นสิ่งปฏิกูล
นักปราชญ์ผู้มีปัญญาปรารถนาจะพิจารณาให้เห็นความสกปรก ไม่บริสุทธิ์ ไม่สวยงามในรูปกายแห่งบุคคลอื่น ปรารถนาจะระงับราคะ ซึ่งบังเกิดเผาผลาญในกมลสันดานแห่งตนนั้นก็พึงพิจารณาว่ารูปกายแห่งสรรพสัตว์ทั้งหลายที่เกิดมาในโลกนี้ย่อมมี ภาวะแปรปรวนเป็นอนิจจังมิได้เที่ยงแท้ อันรูปกายที่นายช่างเรือนคือตัณหาก่อสร้างขึ้นนั้นประกอบด้วยอัฐิ 300 ท่อน ปิดบังปกคลุมหุ้มห่อไว้ด้วยผิวหนังและมังสา ครั้นประดับประดาด้วยสรรพอาภรณ์อันวิจิตรบรรจงต่าง ๆ พิจารณาดูแต่ภายนอกก็เห็นว่างดงามพริ้งเพริศเฉิดฉายยิ่งนัก แต่อนิจจา! ที่แท้นั้นเป็นของเน่าเปื่อยสกปรก ไม่บริสุทธิ์ ไม่สะอาด ไม่งดงามเลย แท้จริงภายในกรัชกายแห่งสรรพสัตว์ทั้งหลายนั้น เต็มไปด้วยมูตร คูถ เสมหะ (คือ ปัสสาวะ อุจจาระ น้ำเมือกที่ออกจากลำคอและลำไส้) มันเหลว มันข้น ระคนติดอยู่ทั่วทั้งกรัชกาย เป็นสิ่งปฏิกูลอันน่ารังเกียจยิ่งนัก เปรียบประดุจดังฝีหัวใหญ่ ซึ่งเต็มไปด้วยน้ำเหลือง น้ำหนอง และโลหิต ประกอบไปด้วยบาดแผล 9 แห่งแต่เป็นที่ชอบใจ เป็นที่ปรารถนาแห่งมหาชนทั้งปวง ผู้มีกมลสันดานเป็นพาลปราศจากสติและปัญญา หนาไปด้วยกิเลส
1. รูปกายนี้เป็นที่ประชุมแห่งกองทุกข์
อันรูปกายของสัตว์นี้ได้ชื่อว่าป่วยไข้อยู่เป็นนิจ ด้วยเหตุว่าเป็นที่ประชุมแห่งกองทุกข์บุคคลที่จะรักษากายนี้ จะต้องรักษาทั้งกลางวันและกลางคืน ไม่มีเวลาว่างเว้น แม้ที่สุดจะนั่งหรือนอนอยู่เฉย ๆ ก็ให้รู้สึกวิงเวียน ต้องคอยเปลี่ยนอิริยาบถอยู่เป็นระยะ ๆ ถ้าขืนทรงอยู่ในอิริยาบถใดนาน ๆ ก็ให้บังเกิดอาการเมื่อยขบ เคล็ดขัดยอก ลำบาก เวทนาด้วยประการต่าง ๆ ด้วยเหตุนี้รูปกายจึงได้ชื่อว่าป่วยไข้อยู่เป็นนิจนิรันดร์ ผู้มีปัญญาพึงพิจารณาให้เห็นธรรมสังเวชเถิดว่า รูปกายนี้มีแต่จะผุพังทลายลง เป็นเครื่องทับถมพสุธาหาแก่นสารมิได้เลย
2. รูปกายคือยุ้งฉางแห่งอกุศลธรรม
แท้จริงกายนี้เป็นที่ประชุมแห่งชราและมรณะ เป็นที่ประชุมแห่งมานะ หรือความถือตัวเป็นที่ประชุมแห่งมักขะ คือการลบหลู่คุณท่านผู้มีคุณ ใช่แต่เท่านั้น กายนี้ยังเป็นที่ประชุมแห่งโรคาพยาธิ อาพาธป่วยไข้มีประการต่าง ๆ เปรียบเสมือนยุ้งฉาง ซึ่งบุคคลสร้างไว้ใส่ข้าวเปลือก ข้าวสาร ถั่ว งาสาคู เป็นต้น ธรรมดาว่ายุ้งและฉางนั้นสร้างด้วยไม้ผูกด้วยหวาย แล้วฉาบทาด้วยดิน เพื่อป้องกันมิให้มีรูรั่วได้ ครั้นแล้วจึงขนข้าวเปลือก ข้าวสาร ถั่ว งาสาคู มาใส่ไว้ตามความปรารถนาของตน อันรูปกายบุคคลนี้เล่าก็สำเร็จด้วยไม้คืออัฐิ 300 ท่อน ผูกด้วยหวายคือเอ็นน้อยและเอ็นใหญ่ ทาด้วยดินคือมังสะอันชุ่มไปด้วยโลหิต ปิดบังไว้ด้วยเครื่องปิดบังคือผิวหนัง แล้วใส่ไว้ซึ่งความชรา โรคาพยาธิ มรณะ มานะ มักขะ และอกุศลธรรมอันลามกทั้งปวง บัณฑิตผู้มีปัญญาพิจารณาดูให้เห็นอนิจจังสังเวชอยู่เนืองๆ เถิด
*----------------------------------------------------------------------------------------------------------*
หนังสือ PD 006 แม่บทแห่งธรรม
หนังสือเรียน DOU หลักสูตร Pre-Degree
