คนแคว้นซ่งเร่งต้นกล้า
ในอดีตแคว้นซ่งมีชาวนาคนหนึ่ง มีนิสัยหุนหันพลันแล่นมาก เขาปลูกนาข้าวสาลีไว้แปลงหนึ่ง นับแต่วันที่หว่านเมล็ดพืชพันธุ์ ก็เฝ้าแต่หวังว่าอยากจะเก็บเกี่ยวทันที
เมล็ดพันธุ์ข้าวที่หว่านลงไปค่อยๆ แตกหน่อขึ้นมา และผลิใบอ่อนสีเขียวสดสะพรั่งไปทั่ว เจริญเติบโตขึ้นโดยลำดับ แต่ว่าชาวนานั้นกลับไม่รู้สึกพอใจ
เขาไปดูข้าวในนาวันละหลายครั้ง ดูข้าวในนาของเพื่อนบ้าน จากนั้นก็ดูข้าวในนาของตนเอง ยิ่งดูยิ่งรู้สึกว่าข้าวในนาของตนเตี้ยกว่าของเพื่อนบ้าน ลักษณะลำต้นก็ไม่อวบอ้วนแข็งแรงเท่า ดังนั้นเขาจึงรู้สึกไม่ค่อยพอใจมากพยายามเค้นสมองขบคิด จะหาวิธีทำให้ต้นข้าวของตนโตเร็วกว่าของเพื่อนบ้านให้ได้ เมื่อเป็นอย่างนั้น เขาจึงจะสามารถเก็บเกี่ยวได้ก่อนเพื่อนบ้าน
เขาคิดอยู่ครึ่งค่อนวัน ในที่สุดคิดวิธีการได้อย่างหนึ่ง และแล้วเขาก็ก้มตัวลงดึงต้นกล้าในนาให้สูงขึ้นทีละต้น ต้นละ 1-2 นิ้ว ให้ต้นข้าวของตนเองสูงกว่าต้นข้าวของเพื่อนบ้าน เขาง่วนทำอย่างนี้อยู่ตลอดวันจนถึงเวลาตะวันลับแสง จึงสามารถดึงต้นกล้าในนาของ ตนให้สูงขึ้นได้หมด
เมื่อเขากลับมาถึงบ้าน ได้บอกทุกคนในบ้านด้วยความดีใจว่า
"วันนี้แม้ฉันจะเหนื่อยแทบขาดใจ แต่กลับรู้สึกปลอดโปร่งใจมาก เพราะฉันได้ช่วยให้ต้นกล้าในนาโตขึ้นอย่างรวดเร็ว พวกเราจะสามารถเก็บเกี่ยวได้ในไม่ช้านี้แล้ว"
คนในครอบครัวได้ยินคำพูดของเขาแล้ว รู้สึกแปลกใจมากไม่รู้ว่าเขาใช้วิธีการอันเลอเลิศอย่างไร ช่วยให้ต้นกล้าโตเร็ว เช้าวันรุ่งขึ้น ลูกชายของเขารีบไปดูในนาข้าว ก็พบว่า ต้นกล้าที่เขาช่วยดึงให้สูงขึ้น ต่างเฉาตายหมดแล้ว
ท่านสาธุชนทั้งหลาย...
เราอย่าไปนึกขำชาวนาแคว้นซ่งว่าโง่ ใจเร็วด่วนได้จึงทำลาย สมบัติของตนเอง ขอให้สำรวจตัวเองว่า แล้วตัวเราเคยเป็นอย่างชาวนาแคว้นซ่งคนนี้หรือเปล่า คิดจะรวยทางลัด ไปเล่นการพนันบ้าง หาทรัพย์ด้วยวิธีการไม่ถูกต้องบ้าง สุดท้ายก็ย่ำแย่กันไป มีใครสักกี่คนที่ร่ำรวยเพราะการพนัน คนเล่นการพนันอนาคตเป็นอย่างไร เราก็พอรู้ๆ กันอยู่ แต่ทำไมคนจำนวนไม่น้อยก็ยังหวังรวยทางลัดกันอยู่ ทั้งที่จริงๆ แล้วเป็นทางแห่งความเสื่อม พวกเราอุตส่าห์ลำบากเหนื่อยยากทำงาน ขอให้ประหยัดเก็บหอมรอมริบ อย่าไปเสียในสิ่งที่ไม่ควรเสีย ให้มีพระรัตนตรัยเป็นที่พึ่ง ที่ยึดเหนี่ยวใจ ต่อไปจะได้ตั้งเนื้อตั้งตัวกันได้ทุกๆ คน
อิตฺถีธุตฺโต สุราธุตฺโต อกฺขธุตฺโต จ โย นโร
ลทฺธํ ลทฺธํ วินาเสติ ตํ ปราภวโต มุขํ
คนใดเป็นนักเลงหญิง นักเลงสุรา และนักเลงการพนัน
ย่อมล้างผลาญทรัพย์ที่ตนได้แล้ว ข้อนั้นเป็นเหตุแห่งผู้ฉิบหาย
(พุทธพจน์)
จากหนังสือ มังกรสอนใจ
พระมหาสมชาย ฐานวุฑฺโฒ M.D., Ph.D.
