ทิศเบื้องซ้าย
หมายถึง มิตรสหาย พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงกำหนดหน้าที่ให้เป็นอริยวินัยของมิตรสหาย ที่
ต้องปฏิบัติในฐานะที่เป็นทิศเบื้องซ้าย เพื่อแสดงความรับผิดชอบต่อตนเอง และตนเองก็ต้องปฏิบัติต่อ
เพื่อนด้วย ไว้เป็นตัวอย่าง 5 ประการ คือ
1) กล้าป้องกันรักษามิตรผู้ประมาทแล้ว มิตร หายคนใดก็ตาม เมื่อทราบว่าเรากำลังประสปัญหา เนื่องจากความโชคร้ายหรือความประมาท แต่ไม่ใช่สันดานเลวของเรา แล้วไม่สนใจใยดีช่วยเหลือเราทั้งๆ ที่เขาอยู่ในฐานะที่จะช่วยเราได้พึงรู้เถิดว่าเขาเป็นศัตรูในคราบมิตร
2) กล้ารักษาทรัพย์ของมิตรผู้ประมาทแล้ว เมื่อเราประสบปัญหาเพราะความประมาท มิตร
ก็เข้ามาช่วยดูแลรักษาทรัพย์ให้ ไม่ฉกฉวยทรัพย์ของเราไปเป็นของตน พึงรู้เถิดว่าเขาเป็นมิตรแท้
3) กล้าเป็นที่พึ่งเมื่อคราวมีภัย เพื่อนที่เป็นมิตรแท้ ย่อมกล้าเป็นที่พึ่ง ยามเมื่อเรามีภัย
4) กล้าไม่ละทิ้งในยามวิบัติ นี่คือลักษณะของกัลยาณมิตรอย่างแท้จริง
5) นับถือตลอดวงศ์ตระกูลของมิตร มิตรสหายที่ให้เกียรติ เคารพนับถือบุคคลในตระกูล
ของเราทุกคน ย่อมแสดงว่าเขาเป็นมิตรแท้ของเรา
ลักษณะนิสัยและพฤติกรรมทั้ง 5 ประการนี้ เป็นคุณสมบัติ ของกัลยาณมิตรอย่างแท้จริง จะ
เกิดขึ้นได้ก็ต่อเมื่อบุคคลมีความเห็นเป็นสัมมาทิฏฐิเท่านั้น ฉะนั้นจึงเป็นเรื่องที่พ่อแม่ ครูอาจารย์ ทุกท่านต้องตระหนัก และตั้งใจปลูกฝังอบรมสัมมาทิฏฐิให้เข้าไปอยู่ในใจลูกหลาน และนักเรียนนักศึกษาทั้งหลายตั้งแต่วัยเยาว์
จากหนังสือ DOU
วิชาGB 203 สูตรสำเร็จการพัฒนาสังคมโลก
กลุ่มวิชาสูตรสำเร็จการพัฒนาสังคมโลก
