ภาษาธรรม

.....อารมณ์ แปลว่า สิ่งหน่วงเหนี่ยวจิต สิ่งที่ยึดดึงจิตไว้ หมายถึงสิ่งที่จิตไปเกาะเกี่ยวอยู่แล้วยึดจิตไว้ มิได้หมายถึงความรู้สึกนึกคิด เช่น อารมณ์ดี อารมณ์เสีย เป็นต้น ตามแบบภาษาทางโลก

.....อารมณ์ คือ กายตนะภายนอก ๖ อย่างได้แก่ รูป เสียง กลิ่น รส สัมผัส และธรรมารมณ์ มีชื่อเรียกเต็มว่า

- รูปารมณ์   อารมณ์คือรูป

- สัททารมณ์  อารมณ์คือเสียง

- คันธารมณ์  อารมณ์คือกลิ่น

- รสารมณ์   อารมณ์คือรส

- โผฎฐัพพารมณ์   อารมณ์คือสัมผัส

- ธรรมารมณ์   อารมณ์คือความนึกคิด