การเจริญจตุธาตุววัตถานเพื่อให้เข้าถึงพระธรรมกาย
ในคัมภีร์วิสุทธิมรรคอธิบายว่า การเจริญจตุธาตุววัตถานนี้ เมื่อพิจารณาธาตุทั้ง 4 ที่มีอยู่ในกายตนนั้น จะบรรลุได้เพียง “ อุปจารสมาธิ เท่านั้น เพราะธาตุทั้ง 4 นี้เป็นสภาวะ ล้วนๆ ผู้เจริญจะต้องใช้ปัญญาอย่างแรงกล้า จึงจะรู้เห็นในสภาวะเหล่านี้ได้ เหตุนี้สมาธิของผู้เจริญจึงไม่มีกำลังพอที่จะเข้าถึง ” อัปปนาสมาธิ” ส่วนในวิชชาธรรมกาย อธิบายได้ดังต่อไปนี้ คือ เมื่อพิจารณาธาตุทั้ง 4 ที่ปรากฏในร่างกาย ตามนัยที่ได้อธิบายมาตั้งแต่ต้น จนใจสงบเป็น “ อุปจารสมาธิ” แล้ว จากนั้นก็ทำใจนิ่งๆ ไว้ที่ศูนย์กลางกายเท่านั้น เพราะการเจริญจตุธาตุววัตถานในส่วนของสมถะ ไม่มีอุคคหนิมิตและปฏิภาคนิมิต เนื่องจากหากจะน้อมภาพ อวัยวะใดๆ (อาการ 32) มาเป็นนิมิต ก็จะเป็นกายคตาสติไป หรือจะน้อมอวัยวะส่วนที่มีลักษณะเป็นธาตุดิน หรือธาตุน้ำ หรือธาตุลม หรือธาตุไฟ อย่างใดอย่างหนึ่งมาเป็นนิมิตก็กลายเป็นภูตกสิณไป
ดังนั้นให้เพียงวางใจนิ่งๆ ต่อไปที่ศูนย์กลางกาย จนใจรวมหยุดนิ่งถูกส่วนตกศูนย์ เข้าถึงดวงปฐมมรรค จากนั้นจึงดำเนินใจเข้ากลางของกลาง ผ่านเข้าไปตามลำดับจนเข้าถึง พระธรรมกาย จึงใช้ญาณของพระธรรมกายพิจารณามองให้เห็นตัวธาตุจริงๆ ทั้งหยาบ ละเอียดที่มีอยู่ในกาย จนเห็นธาตุทั้ง 4 โดยความเกิดดับ อันเป็นการเจริญจตุธาตุววัตถานในส่วนของวิปัสสนา
----------------------------------------------------------------------------
MD 407 สมาธิ 7: สมถกัมมัฏฐาน 40 วิธี
