ดิรัจฉาน แปลว่า ขวาง ใช้หมายถึง สัตว์ที่มิใช่มนุษย์ซึ่งเจริญเติบโตไปตามขวาง
ดิรัจฉานวิชา แปลว่า วิชาที่ขวาง คือ ความรู้ที่ขวางทางมรรคผลนิพพาน ความรู้ที่ขัดขวางมิให้ถึงมรรคผลนิพพาน เพราะเป็นวิชาที่ทำให้หมกมุ่นเพลิดเพลินยึดติด ทำให้งมงายลุ่มหลง ไม่ใช้ปัญญา ไม่ใช้เหตุผล อันเป็นเหตุให้เสียเวลา ไม่ประกอบภารกิจหน้าที่ที่พึงกระทำตามธรรมตามวินัย
ดิรัจฉานวิชา เช่น ความรู้ในเรื่องกาวทำเสน่ห์ ความรู้ในเรื่องทำนายทายทัก ความรู้เรื่องวิธีทำให้วิบัติ
ดิรัจฉานวิชา เป็นวิชาที่พระพุทธเจ้าทรงห้ามพระภิกษุมิให้เรียนและมิให้กระทำ