บทที่ ๑๖ ทานกับการรบ
ท่านทานบดีทั้งหลาย แพทย์ย่อมเป็นที่พึ่งของคนไข้ อาหารย่อมเป็นที่พึ่งของคนหิวกระหาย บุญก็ย่อมเป็นที่พึ่งของพวกเราทั้งหลาย
วันนี้ ท่านทานบดีทั้งหลาย ได้มากระทำที่พึ่งให้บังเกิดขึ้นแก่ตน ด้วยการถวายภัตตาหารแด่คณะสงฆ์หมู่ใหญ่ ซึ่งเป็นบุญเขตอันเยี่ยม
นักปราชญ์ในกาลก่อนกล่าวไว้ว่า ทานกับการรบ มีสภาพเสมอกัน1
นักรบแม้จะมีน้อย ก็สามารถเอาชนะข้าศึกหมู่มากได้ เครื่องบริจาคแม้จะน้อย แต่เต็มเปี่ยมด้วยศรัทธา ก็สามารถชนะหมู่กิเลสแม้มากได้
นักรบที่เอาชนะข้าศึกมาทั่วสารทิศ ยังไม่ได้ชื่อว่าเป็นผู้ชนะที่แท้จริง และยังไม่ได้ชื่อว่าเป็นผู้ประเสริฐที่แท้จริง เพราะเมื่อกรรมหมุนกลับ ผู้ฆ่าย่อมถูกฆ่า ผู้ชนะกลับเป็นผู้แพ้
แต่หากบุคคลใด พึงสละทรัพย์ออกบริจาคเพื่อยังประโยชน์ให้เกิดขึ้น บุคคลนั้นย่อมได้ชื่อว่า เป็นผู้กล้าที่แท้จริง คือกล้าที่จะกำจัดความโลภออกจากใจ เป็นผู้ชนะที่แท้จริง คือชนะความตระหนี่ที่หมักหมมอยู่ในใจ
บุคคลใดทำได้เช่นนี้ ย่อมได้ชื่อว่า เป็นผู้ประเสริฐกว่านักรบทั้งปวง
1อาทิตตชาดก มก. ๕๙/๕๗๑, มจ. ๒๗/๒๙๖
