โดนใจพ่อ
สามีภรรยาคู่หนึ่ง ประกอบอาชีพทำนาโดยใช้ควายสองตัวที่มีอยู่ อยู่กินกันมาด้วยความสุขตามควรแก่อัตภาพจนมีบุตรชายคนหนึ่ง ทั้งสองช่วยกันเลี้ยงดูจนเติบโตจึงให้เข้าโรงเรียนวัดที่อยู่ไม่ไกลบ้านนัก ต่อมาภรรยาเกิดเจ็บป่วยด้วยโรคร้ายรักษาไม่หายและตายไปในที่สุด ทิ้งให้สามีอยู่กับลูกน้อยตามลำพัง ผู้เป็นสามีไม่อาจทำใจได้ที่ภรรยาต้องจากไป จึงหันเข้าหาสุราเพื่อปลอบใจคลายทุกข์กลายเป็นคนติดสุราในที่สุด งานการก็ไม่อยากทำ เงินที่เก็บไว้เริ่มหมดไป
เมื่อเงินหมดก็ขายนาได้เงินมาเลี้ยงชีพได้ไม่ถึงสองปีก็หมดอีก เพราะมีแต่รายจ่ายโดยเฉพาะซื้อสุรามาดื่ม จึงนำบ้านไปขายแล้วเช่าบ้านตัวเองอยู่ เงินที่เหลือก็หมดไปกับการดื่มสุราส่วนลูกน้อยคนเดียวก็ได้เรียนอย่างขาดแคลนจนจบชั้นประถมจบแล้วก็มิได้เรียนต่ออีกเพราะพ่อไม่มีเงินส่งเสียให้เรียน จึงต้องอยู่บ้านเฉยๆ
ดูพ่อดื่มสุราแล้วก็เมาหลับไป เป็นอย่างนี้นับเดือนนับปีไม่ช้าเงินที่ขายบ้านก็หมดไปกับสุราอีก แต่แทนที่จะรู้สึกตัวผู้พ่อกลับนำเอาควายตัวหนึ่งออกขายไปแล้วนำเงินมาซื้อสุราดื่มเหมือนเดิมสายวันหนึ่งผู้พ่อต้องสะดุ้งตื่นเพราะได้ยินเสียงควายร้องอยู่ใต้ถุนบ้านซึ่งใช้เป็นคอกควายมาแต่เดิม งัวเงียลุกลงไปดู เห็นลูกชายโทนกำลังตีควายซึ่งถูกผูกไว้กับเสาเรือนโดยมือซ้ายถือขวดเหล้า มือขวาถือไม่เกี่ยวหวดกระหน่ำที่หน้า ที่คอ และลำตัวควายพลางร้องตะโกนว่า
“เข้าไป เข้าไป” พ่อจึงร้องถามลูกชายว่า
“เอ็งทำอะไรน่ะ”
“ผมกำลังตีควายเพื่อให้มันเข้าไปในขวดเหล้าของพ่อ” ลูกชายตอบพร้อมทั้งตีควายและร้องบอกให้มันเข้าไปในขวดต่อ
“เอ็งนี่ถ้าจะบ้า ควายมันตัวเบ่อเริ่ม จะให้มันเข้าไปในขวดได้อย่างไร คงเสียสติไปแล้วมั้งเอ็งนี่” พ่อตะโกนบอกลูกชายด้วยความ
ไม่พอใจนักลูกชายหันมาทางพ่อแล้วชูขวดให้พ่อดูพลางพูดดังๆ ว่า
“ทำไมจะเข้าไปไม่ได้เล่าพ่อ ขนาดนาทั้งผืน บ้านทั้งหลัง และควายอีกหนึ่งตัวมันยังเข้าไปอยู่ในขวดนี้ได้ ต่อไปไอ้ตัวนี้มันคงจะ
ต้องเข้าไปอีกแน่นอน หรือพ่อว่ามันจะเข้าไม่ได้”
ผู้พ่อได้ยินดังนั้นถึงกับสะอึก รีบขึ้นเรือนไป ตั้งสติได้พักหนึ่งก็ลงมาหาลูก เข้าไปคุกเข่ากอดลูกแล้วร่ำไห้น้ำตานองหน้า
“พ่อผิดไปแล้วลูก ยกโทษให้พ่อด้วย ต่อไปพ่อจะไม่กินเหล้าอีกแล้ว พ่อขอรับรอง”
ทั้งพ่อและลูกต่างกอดกันกลมร้องไห้อยู่หลายพักจนหมดแรงนอนกอดกันต่อหน้าควายซึ่งมองดูอย่างงงๆ แต่ไม่รู้ว่ามนุษย์เขาพูดและทำอะไรกันอยู่ตามประสาควาย
เรื่องนี้สื่อความให้เห็นว่า
บางครั้งคนเราเมื่อมีความเสียใจ ความผิดหวัง หรือความทุกข์ระทมเข้าอาจทำอะไรที่ไม่ถูกต้องเหมือนคนไร้สติเพื่อประชดชีวิตบ้าง เพื่อให้ลืมเรื่องร้ายๆ บ้าง แต่ยิ่งทำก็ยิ่งซ้ำเติมชีวิตให้ทุกข์ขึ้นไปอีก แต่บางคนก็โชคดี ได้คนมาเตือนสติให้ระลึกได้ คำพูดเพียงคำสองคำอาจโดนใจให้ฉุกคิด อาจทำให้ได้สติระลึกถึงผิดถูกหรือชั่วดีขึ้นมา ทำให้ชีวิตมีความหวังมีความรุ่งโรจน์ได้ใหม่ แสดงว่าหมดเวรหมดกรรมแล้ว แต่บางคนแม้จะมีผู้หวังดีบอกก็แล้ว เดือนที่แล้ว ลงโทษก็แล้ว หรือได้รับทุกข์ทรมานจากโรคภัยไข้เจ็บ ได้รับความเหินห่างหมางเมินจากคนรอบข้าง ก็หาได้สติรู้สึกสำนึกตัว หาได้เปลี่ยนแปลงการกระทำนั้นไม่ กลับยิ่งจมปรักหนักเข้าไปอีก แสดงว่าเป็นคนที่เยียวยาไม่ได้แล้ว สำหรับคนเช่นนี้อาจถึงต้องปล่อยไปตามยถากรรม