......ว่าแต่เขาอีเหนาเป็นเอง ผมเห็นเด็กพึมพำวรรคทองที่ผมเองเคยนิยมพูดเหมือนกันเวลาที่พี่ๆ หรือ เพื่อนๆ มาเตือนหรือสอนไม่ให้เราทำโน้นทำนี่ พอเอาเขาจริงๆเขานั่นแหละก็ทำเหมือนกับเราอย่างเรื่องกินข้าวไม่ล้างชาม มัวแต่รีบไปเล่น รีบไปธุระเสียก่อนเลยโดนดุ โดนเตือน พอถึงเวลาที่พี่ๆ เขาจำเป็นไม่ล้างชามเข้าบ้างเหมือนเป็นโอกาสทองที่ผมจะได้ต่อว่าต่อขาน ให้เขารู้สึกตัวบ้าง ด้วยประโยคเด็ดที่ว่านั่นแหละ ผมนั่งนึกดู ก็ไม่รู้ผมไปจำพฤติกรรมอะไรของอิเหนา ที่ชอบไปว่าคนอื่นแล้วตัวเองกลับทำเสียเอง รู้แต่เพียงว่าเป็นถ้อยคำมรดกตกทอดมาจากรุ่นก่อนโน้น มานึกยิ้มในใจอีกทีเออ! ยุคนี้อิเหนาก็กินข้าวไม่ชอบล้างชามเหมือนกันแฮะ
.....สมัยที่ผมเรียนหนังสือตอนเด็กมีเรื่องหนึ่งเหมือนกันที่สอนไว้ทำนองนี้ผมจำได้ว่า แม่ปูสอนลูกปูให้เดินตรงๆ แต่แล้วแม่ปูก็ต้องจำนนตรงที่รอยเท้าหรือรอยก้ามที่แม่ปูกรีดเป็นทางนั้นแหละเป็นเส้นทางเดียวกันกับที่ลูกปูเดินตาม เรื่องราวทำนองนี้แถวๆ บ้านผมเขาเรียนต้นแบบและแม่ปูนั่นแหละคือต้นแบบ ครับ!
.....ต้นแบบนั้นควรจะมีกิ่งก้าน ดอก ใบที่เจริญงอกงามเพื่อถ่ายทอดจากรุ่นหนึ่งไปยังรุ่นหนึ่งยิ่งถ้าเวลาผ่านไปจนนับฤดูหนาวฤดูฝนไม่หวาดไหวก็ให้รู้เถอะครับว่าจิตวิญญาณของ การเป็นต้นแบบมันจะเพิ่มหนามแหลมคมออกมาทิ่มแทงเราเพิ่มด้วย ระวังให้ดีเถอะครับเจ้าเด็กน้อยที่มันปีนป่ายอยู่จะมาพึมพำวรรคทองนั้นอีก
.....วงจรชีวิตของคนเราพอประสบการณ์มากขึ้นอายุแก่เข้าวิญญาณครูจะเข้าสิงโดยอัตโนมัติ รู้ตัวบ้างไม่รู้ตัวบ้าง เห็นอะไรที่ขัดหูขัดตามักชอบสั่งชอบสอน (สั่งไม่ให้เด็กๆทำ) สอนให้เขาทำโน้นทำนี่แบบที่เราชอบ แบบที่ไม่ขัดตา เด็กๆเขาก็จะคอยจับจ้องมองเราเหมือนกันถึงตอนนี้ เราก็ต้องระวังตัวให้ดีอย่าทำผิดทำพลาดให้เขาเห็นทีเดียวไม่อย่างนั้นเราอาจถูกขนานนามว่าเป็นอิเหนาหรือไม่ก็แม่ปู ถ้าเป็นอย่างนี้ก็จบกัน ภาพดีๆ จะถูกลบทิ้งไป ส่วนที่หลงเหลืออยู่นั้นมันจะเป็นหนามคอยทิ่มตำเราบอกตรงๆ ว่า ปวดใจครับ…โดนมาแล้ว
......การจะปลูกต้นแบบให้เด็กๆ รุ่นหลังไว้เชยชมและพรวนดินรดน้ำให้งอกงามในจิตใจเขาบ้างก็ไม่ใช่เรื่องง่าย แต่ผมก็เชื่อว่ามันไม่ยากเกินไปที่เราจะทำให้มันสำเร็จและสวยงามถึงแม้ผู้หลักผู้ใหญ่มักสอนให้เราระวังของมีคม แต่สำหรับผมแล้วต้นแบบที่มีหนามแหลมๆนี่แหละ มันจะเพิ่มคุณค่าความสวยงามมากยิ่งขึ้น เมื่อเรากล้าเตือนกล้าสอนใครผมจะอาศัยสิ่งที่ย้ำเขาบ่อยๆ มาเตือนตัวเองด้วย เพราะผมเชื่อเรื่องสัญชาตญาณของคนที่ว่า แม้มีความกล้าหาญ แต่บาดแผลจากของมีคมนั้นเราก็จะปัดป้อง นั่นหมายความว่า เราจะได้ไม่ทำในสิ่งที่ไม่ถูกไม่ควรให้ใครมาว่าเรานะสิครับท่าน!
นายตั้ม