การระลึกถึงความตาย 8 อย่าง
สำหรับผู้ที่ไม่สามารถทำให้อุปจารสมาธิเกิดได้ด้วยการพิจารณาเพียงเท่านี้ ให้ระลึกถึง ความตายโดยอาการ 8 อย่าง คือ
1.วธกปจฺจุปฏฺฐานโต โดยปรากฏดุจเพชฌฆาต
2.สมฺปตฺติวิปตฺติโต โดยวิบัติแห่งสมบัติ
3.อุปสํหรณโต โดยเปรียบเทียบ
4.กายพหุสาธารณโต โดยร่างกายเป็นสาธารณแก่สัตว์และปัจจัยแห่งความตายมากชนิด
5.อายุทุพฺพลโต โดยอายุเป็นของอ่อนแอ
6.อนิมิตฺตโต โดยชีวิตไม่มีนิมิต
7.อทฺธานปริจฺเฉทโต โดยชีวิตมีกำหนดกาล
8.ขณปริตฺตโต โดยชีวิตมีขณะสั้น
------------------------------------------------------------------------
สมถกัมมัฏฐาน 40 วิธี
