วัฒนธรรมการใช้ปัจจัย ๔ ในชีวิตประจำวัน
การใช้อาคารสถานที่
การใช้ห้องนอน
พระบรมศาสดาสัมมาสัมพุทธเจ้า ทรงสอนให้รู้จักประมาณในการใช้สอยปัจจัย ๔ ให้รู้จักใช้ตรงตามวัตถุประสงค์ มีมาตรฐานและความพอดีในการรับมาใช้ พระอานนท์พุทธอนุชาใช้จีวร ที่ได้รับการถวายมาจากผู้มีจิตศรัทธาได้อย่างคุ้มค่า โดยนำมานุ่งห่มก่อนเป็นเบื้องต้น เมื่อจีวรเก่าไม่เหมาะที่จะนุ่งห่มต่อไป ก็นำไปขึงเป็นเพดาน จากนั้นนำไป ทำเป็นผ้าขี้ริ้ว ทำเป็นผ้าเช็ดเท้า สุดท้ายนำไปบดผสมกับดินเหนียวใช้ฉาบทาฝากุฏิ
ดังนั้นการใช้สอยปัจจัย ๔ และของที่เนื่องด้วยปัจจัย ๔ จึงต้องมีแบบแผนในการใช้ให้เหมาะสม
มีระเบียบวิธีการใช้อย่างเหมาะสม ดังนี้ ห้องนอน ต้องสะอาด อากาศถ่ายเทได้ดี ไม่มีเสียงหรือสิ่งรบกวนเช่น มด แมลง
ที่นอน ควรรับน้ำหนักตัวได้ดีไม่หนาหรือนุ่มมากเกินไป มีผ้าคลุมเพื่อง่ายต่อการซัก
เสื่อ ควรทออย่างละเอียดแน่น เย็บขอบเรียบร้อย
ผ้าห่ม ควรเลือกให้เหมาะสมต่อฤดูกาล ถ้าเป็นฤดูที่อากาศร้อน ควรใช้ผ้าเนื้อบาง ถ้าเป็นฤดูหนาวใช้ผ้าเนื้อหนากว่าฤดูร้อน ควรมีปลอกเพื่อง่ายต่อการซักทำความสะอาด
หมอน ต้องเลือกตามความเหมาะสมของเพศและวัย คำนึงถึงสรีระของผู้ใช้ เมื่อหนุนแล้วสามารถ รับคอและศีรษะได้พอดี
การแต่งกาย ต้องให้ความสำคัญเช่นกัน เนื้อผ้าที่ใช้นุ่งห่มขณะนอนนั้น ควรซับเหงื่อได้ดี โปร่ง สามารถให้ความอบอุ่นได้ ไม่บีบรัดร่างกายแน่นจนเกินไป ถ้าเป็นหน้าหนาวควรเป็นผ้าเนื้อหนา สามารถที่จะให้ความอุบอุ่นได้ดี ในกรณีที่อากาศเย็นหรือเกิดอาการป่วย ควรสวมถุงมือถุงเท้า หมวก หรือผ้าพันคอตามความเหมาะสม
ทำอะไรบ้างก่อนใช้ห้องนอน
๑. ตรวจดูความเรียบร้อยของห้องนอน เช่น ปิดประตูปรับความกว้าง ของหน้าต่างในห้องนอน ให้เหมาะสมโดยคำนึงถึงการระบายอากาศ และทิศทางลมตอนกลางคืน
๒. ทำภาระกิจส่วนตัวให้ เรียบร้อย เช่น ชำระร่างกายให้สะอาดโดยเฉพาะเท้า ฯลฯ
๓. เตรียมน้ำสำหรับใช้ดื่มในตอนเช้า หลังจากตื่นนอน หากเป็นน้ำอุ่นยิ่งดี
๔.ปูที่นอนให้เรียบร้อยก่อนนอน
น่าเสียดายถ้าไม่รู้
- ไม่ควรนำอาหารเข้าไปรับประทานในห้องนอน เพราะอาจเป็นที่มาของมดแมลงสาบ และสัตว์มีพิษต่างๆ
-ไม่ควรรับประทานอาหารหรือดื่มน้ำปานะอิ่มจนเกินไปก่อนนอน
- ในห้องนอนไม่ควรมีสิ่งของวางเกะกะ เพราะอาจเดินสะดุดในเวลากลางคืน
-หมั่นปัดกวาดเช็ดถูทำความสะอาดห้องนอนอยู่เสมอ ช่วยให้อากาศบริสุทธิ์
-ดูแลความเรียบร้อยก่อนออกจากห้องนอนทุกครั้ง เช่น ปิดไฟ ปิดพัดลม ปิดประตูหน้าต่าง ของมีค่าต่าง ๆ ควรเก็บให้มิดชิด
-หลังจากตื่นนอนแล้ว ควรพับเก็บผ้าห่มหรือที่นอนให้เรียบร้อย
