ปกิณกธรรม
เรื่อง : พระมหาเสถียร สุวณฺณฐิโต ป.ธ. ๙ / พระมหาวิริยะ ธมฺมสารี ป.ธ.๙
..กุญชรเอย เจ้าเคยเข้าสงคราม เคยแกล้วกล้าและมีกำลังมาก ความอาจหาญของเจ้าไปไหนเสีย พวกเราอุตส่าห์ฝ่าจนใกล้จะเข้าประตูเมืองได้แล้ว ทำไมเจ้าจึงกลับถอยออกไปแบบนี้ ชื่อว่าการล่าถอยอย่างนี้ไม่สมควร..
ความกล้าหาญ..เป็นสัญชาตญาณประจำนักรบ ความกล้าจะเป็นคู่ปรับกับความกลัว ในการตัดสินใจ ทำบางสิ่งบางอย่างหากไร้ซึ่งความกล้าก็ไม่อาจทำสำเร็จได้ การที่จะเอาพลังศักยภาพที่สะสมอยู่ในตัวทั้งหมดมาใช้นั้น จำเป็นต้องได้ความกล้าเป็นตัวดึงมันออกมา
เมื่อพระบรมศาสดาเสด็จมายังกรุงกบิลพัสดุ์ ทรงได้รับอาราธนาให้เสด็จเข้าไปในพระราชวัง หลังจากเสวยพระกระยาหารแล้ว ก่อนเสด็จออกจาก วังทรงได้ประทานบาตรแก่เจ้าชายนันทะพุทธอนุชา ต่างพระมารดา และเจ้าชายนันทะนั้นกำลังจะอภิเษก สมรสกับนางชนบทกัลยาณีในวันนั้นพอดี ด้วยความ เคารพในพระบรมศาสดา เจ้าชายนันทะจึงไม่กล้าทูลคืนบาตร จำต้องเสด็จตามไปอย่างไม่เต็มใจและ ทรงครุ่นคิดไปตลอดทางว่า "อีกสักพัก พระพุทธองค์คงจะขอบาตรคืนเป็นแน่ "
แทนที่พระศาสดาจะทรงรับบาตรคืน กลับตรัสถามว่า นันทะ เธออยากบวชไหม ด้วยความเคารพในพระพุทธเจ้า จึงทรงตอบตกลงไปว่าจะบวช เมื่อบวชแล้วจิตใจของพระนันทะก็รัญจวนถึงนางชนบทกัลยาณีโดยตลอด จึงไปทูลขอลาสิกขากับพระศาสดา พระพุทธองค์จึงทรงพาท่านไปเที่ยว ชมสวรรค์ชั้นดาวดึงส์เพื่อให้ดูความงาม ของเหล่าเทพธิดาบริวารท้าวสักกะ ๕๐๐ นาง พระนันทะตะลึงในความงดงามของพวกนาง จนถึงกับลืมนางชนบทกัลยาณีทีเดียว พระพุทธองค์จึงทรงใช้กุศโลบายโดยสัญญาว่าหากพระนันทะต้องการนางเทพธิดาเหล่านี้จริง ๆ ก็ขอให้ตั้งใจบำเพ็ญสมณธรรม ให้ดีเถิด แล้วจะได้ครอบครองนางเทพธิดาเหล่านั้น สมปรารถนา
เมื่อท่านลงมือปฏิบัติธรรมเพื่อการนี้ จึงถูกเพื่อนภิกษุแกล้งเย้าแหย่ว่าที่ท่านตั้งใจบำเพ็ญเพียร ก็เพียงเพื่ออยากได้นางเทพธิดา ทำให้พระนันทะอึดอัดและละอายใจ แล้วปลีกตัวออกไปทำความเพียรแต่เพียงผู้เดียว ไม่นานนักก็ได้บรรลุธรรมเป็นพระอรหันต์
หมู่สงฆ์สดับเรื่องราวนั้นจึงพากันสนทนาในธรรมสภาว่า "ท่านพระนันทะอดทนต่อคำสอนของพระศาสดา ตั้งอยู่ด้วยพระโอวาทเพียงครั้งเดียวเท่านั้น แล้วบำเพ็ญสมณธรรมก็สามารถบรรลุเป็นพระอรหันต์ได้" ครั้นพระบรมศาสดาเสด็จมา และทรงทราบหัวข้อสนทนาแล้ว จึงตรัสเล่าถึงบุพกรรมในอดีตชาติของ พระนันทะซึ่งเคยเกิดเป็นช้างสงคราม ดังต่อไปนี้
ในอดีตกาลเมื่อพระโพธิสัตว์เสวยพระชาติเป็นนายหัตถาจารย์ คือ ครูช้าง มีความรอบรู้เจนจบ ในคชศาสตร์หรือการฝึกช้าง ท่านเข้ารับราชการในวังของพระราชาพระองค์หนึ่ง ซึ่งเป็นฝ่ายตรงข้ามของ พระเจ้าพรหมทัตแห่งกรุงพาราณสี ท่านยังได้ฝึกหัดช้างมงคลเชือกหนึ่ง จนเป็นช้างศึก คู่บ้านคู่เมือง ซึ่งเป็นทั้งพาหนะของพระราชาและเป็น ทั้งอาวุธทรงพลังที่มีชีวิต
คราวหนึ่งพระราชาพระองค์นี้จะยกทัพบุกเมืองพาราณสี จึงเสด็จขึ้นช้างมงคลเชือกนี้ และทรง ชวนพระโพธิสัตว์ไปด้วย ทรงยกทัพไปโอบล้อมเมือง ไว้โดยส่งราชสาส์นไปก่อนว่า "จะยกสมบัติให้หรือ จะรบกับเรา" ทว่าพระเจ้าพาราณสีทรงเลือกที่จะทำสงคราม โดยรับสั่งระดมพลทหารกล้าตายทุกหน่วยเต็มอัตราศึก ไปประจำการรักษาประตูกำแพงและป้อมค่ายตามจุดต่าง ๆ
ฝ่ายพระราชาแห่งเมืองของพระโพธิสัตว์ทรง ประกาศก้องแก่เหล่าทหารหาญของพระองค์ว่า "ในวันนี้ พวกเราจะต้องเอาชัยให้ได้" แล้วทรงเอาเกราะหนังสวมให้ช้าง ทรงถือพระแสงขออันคมกริบ แล้ว ไสช้างมงคลคู่พระทัยพร้อมกับโห่ร้องสนั่นเคลื่อนทัพ ไปจนเข้าประจันหน้ากับกำแพงค่ายของฝ่ายตรงข้าม แต่ทว่าทหารเมืองพาราณสีเจ้าบ้านก็เปิด ฉากกระหน่ำข้าศึกด้วยอาวุธยุทโธปกรณ์ต่าง ๆ อย่าง หนักหน่วง
ในขณะที่ช้างมงคลได้เห็นแสนยานุภาพแห่งยุทโธปกรณ์ของฝ่ายพาราณสี ไม่ว่าจะเป็นห่าลูกศร ธนูไฟ การสาดทรายร้อน หินเหวี่ยงจากเครื่องเหวี่ยง หินให้ลอยตกลงมาทับอีกฝ่าย และเห็นภาพที่ทหาร ฝ่ายตนร้องโอดครวญเจ็บปวดและล้มตายกันมาก มาย ทำให้ช้างรู้สึกสับสนอลหม่านในจิตใจ และ ตื่นตระหนกกลัวตายขึ้นมา จึงไม่กล้าเข้าไปใกล้ ๆ กลับเยื้องเท้าถอยร่นห่างออกทีละเล็กละน้อย หมาย จะหนีออกไปจากสนามรบ
คุณสมบัติช้างศึกคู่สมรภูมิ
๑. มีความตั้งใจเด็ดเดี่ยว ทำใจให้พร้อมรบทุกเมื่อ และทำตามในสิ่งที่คนบังคับช้างสั่ง
๒. ทำลายแสนยานุภาพศัตรู สามารถกำจัด ช้างศึก ม้าศึก รถศึก พลรถ และพลเดินเท้าได้
๓. รักษาตัวรอด สามารถป้องกันตัวเอง เท้าทั้งสี่ ศีรษะ หู งา งวง แม้กระทั่งชีวิตคนบังคับช้าง
๔. มีความอดทนสูง ทนต่ออาวุธทุกชนิดหรือต่อเสียงกลองรบที่ตีกระหึ่มเขย่าขวัญอยู่
๕. เคลื่อนย้ายตัวได้เร็ว หากถูกคนบังคับช้างไสไปทางใด ต้องวิ่งไปทางนั้นให้ไวตามต้องการ
พระโพธิสัตว์ซึ่งเป็นครูช้างเห็นช้างเสียขวัญ ก็ทราบทันที จึงพูดปลอบให้กำลังใจว่า "กุญชรเอย เจ้าเคยเข้าสงคราม เคยแกล้วกล้าและมีกำลังมาก ความอาจหาญของเจ้าไปไหนเสีย พวกเราอุตส่าห์ ฝ่าจนใกล้จะยันเข้าประตูเมืองได้แล้ว ทำไมเจ้าจึงกลับถอยออกไปดื้อ ๆ แบบนี้ ชื่อว่าการล่าถอยอย่างนี้ไม่สมควร ดังนั้น เจ้าจงพังกลอน ถอนเสาค่าย ทำลายประตูเมือง เผด็จศึกให้เร็วที่สุดเถิด"
ช้างมงคลเมื่อได้คำปลุกใจจากพระโพธิสัตว์ ผู้เป็นนายของตน ก็หวนระลึกถึงความกล้าที่เคยมี กลับฮึกเหิมขึ้นมาอีกครั้ง แล้วหันกลับตามคำของ พระโพธิสัตว์ ประจันหน้ากับข้าศึก กระทืบเท้าวิ่งจู่โจมฝ่าเข้าไปอย่างไม่คิดชีวิต และแสดงพละกำลัง อันมหาศาลของตน ใช้งวงถอนเสาหลายต้นที่ใช้ปักเป็นค่ายออกอย่างง่ายดาย ดั่งเอามือถอนดอกเห็ด จากนั้น ช้างได้พุ่งชนประตูเมืองวิ่งฝ่าวงล้อมจนหมู่ข้าศึกแตกกระบวน แล้วนำหน้ากองทัพกรีฑาบุกเข้า ไปยึดเมืองพาราณสีของพระเจ้าพรหมทัตได้ในที่สุด
ความกลัว..เหมือนเสียงหลอกให้วิ่งวนสับสน ที่อยู่ภายนอก
ความกล้า..เหมือนเสียงบอกฟันธงว่าใช่ ที่อยู่ลึกภายในและซ่อนขุมพลังเอาไว้
นักรบกองทัพธรรม..หากต้องการหาความกล้าหาญในตัว ก็พึงนำใจไปหาแหล่งที่มันซ่อนอยู่ ซึ่งแหล่งแห่งความกล้าที่แท้จริง ก็คือ...สติตั้งมั่นกลางกาย
เมื่อใดที่ใจเกิดวิตกหวั่นไหว ให้ถอยกลับไปจุดเริ่มต้นเพื่อฟังเสียงจากภายในกลางกาย แล้วใช้โยนิโสมนสิการเป็นหลักในการตัดสินใจ บวกกับความเชื่อมั่นในความดีที่จะทำนี้ เรียกว่ามีความกล้าดี แม้อาจไม่สำเร็จในครั้งแรกก็อย่าล้มเลิกกลางคัน ให้ถือเป็นบทเรียนต่อไปจนกว่าจะพบช่องทางที่ใช่ แล้วความสำเร็จจะเป็นของเรา
ดังนั้น สิ่งใดที่เป็นคำสั่งคำสอนครูบาอาจารย์ หรือภารกิจที่ท่านมอบหมาย เราต้องเชื่อมั่นใน ผังสำเร็จ และว่าอย่างไรก็ต้องว่าตามกัน แล้วใช้ความกล้าดีของเราสร้างบารมีอย่างไม่เว้นวรรค และ ไม่ท้อ นักรบกองทัพธรรมต้องฝึกจิตให้กล้าในการทำ ความดียิ่ง ๆ ขึ้นไป เพราะว่ามีศึกในสมรภูมิธรรม รออยู่ข้างหน้าอีกมากมาย
...ความเหน็ดเหนื่อยของพวกเราในวันนี้ คือ บารมีที่เพิ่มพูน
...ชัยชนะของพวกเราทุกคน คือ สันติสุขของ มนุษยชาติ
...ดังนั้น การนำพามวลมนุษยชาติให้เข้าถึงพระธรรมกาย คือ ภารกิจของพวกเรานักรบกองทัพธรรมทุกคน..
