สมุทัย แปลว่า เหตุเกิดแห่งทุกข์ สิ่งที่ทำให้ทุกข์เกิด ได้แก่ตัณหา
.....ตัณหาที่เป็นเหตุเกิดแห่งทุกข์นั้นได้แก่ตัณหา 3 ประการ คือ
1.กามตัณหา ความอยากในกามภพ คือ อยากได้ อยากดี อยากมี อยากเป็นของคนทั่วไปในโลกนี้
2.ภวตัณหา ความอยากในรูปภพ คือ ยินดี พอใจ ติดใจอยู่ในรูปฌาน 4
3.วิภวตัณหา ความอยากในอรูปภาพ คือ ยินดี พอใจ ติดใจอยู่ในอรุปฌาน 4
.....สมุทัย เป็นอริยสัจประการที่สองในอริยสัจ 4 คือ ทุกข์ สมุทัย นิโรธ มรรค