กัณฑ์ หมายถึง เรื่องหนึ่ง ตอนหนึ่ง หมวดหนึ่ง ปกติใช้กับการเทศน์ คือข้อความธรรมะที่เทศน์อธิบายจบเรื่องโดยสมบูรณ์ในตอนเดียว ก็เรียกว่ากัณฑ์ เรื่องที่มีเนื้อความยาวซึ่งถูกแบ่งออกเป็นตอนๆ แต่ละตอนก็เรียกว่ากัณฑ์ เช่น เรื่องมหาเวสสันดรชาดก ถูกแบ่งเป็น ๑๓ ตอน เรียกว่ามี ๑๓ กัณฑ์ คือ กัณฑ์ทศพร กัณฑ์หิมพานต์ กัณฑ์ทานกัณฑ์ กัณฑ์วนประเวศน์ กันฑ์ชูชก กัณฑ์จุลพน กัณฑ์มหาพน กันฑ์กุมาร กัณฑ์มัทรี กัณฑ์สักกบรรพ กัณฑ์มหาราช กัณฑ์ฉกษัตริย์ กัณฑ์นครกัณฑ์
หากในงานเดียวกันมีเทศน์หลายช่วง เช่น ช่วงเช้า ช่วงบ่าย และช่วงกลางคืน เรียกว่ามีเทศน์ ๒ กัณฑ์ มีเทศน์ ๓ กัณฑ์
