สรุปโอวาทที่เกี่ยวกับการปฏิบัติธรรมที่ ๑๑๖
จากเรือนเหมือนนกที่จากคอน : ลูกอย่าลืมจากเรือนเหมือนนกที่จากคอน ให้ทำเหมือนพระอริยเจ้าปลีกวิเวกไปอยู่ป่า เจอคนพาล สัตว์ร้าย โรคร้าย ดินอากาศฟ้าแปรปรวน และอยู่ตามลำพังด้วย แต่ท่านก็ไม่ได้กังวลอะไร ท่านขยับจากสติเป็นมหาสติ ใจที่อยู่กับตัวอยู่แล้ว ใจที่นิ่งแน่นก็ยิ่งนิ่งหนักเข้าไปอีก เป็นอยู่ได้ด้วยตัวเอง อยู่ในป่าได้อย่างมีความสุข ต้องปลอดกังวลจริง ๆ พวกเราเทียบกับท่านแล้ว เราเป็นสุขุมาลชาติ พระอริยเจ้า พระมหาเถระที่เข้าป่าเข้าเขา ก็ไม่มีความสะดวกสบาย แม้แต่อาหารบางวันก็ไม่ได้ฉัน บางที ๓ วันฉันที แต่ท่านอยู่ได้อย่างมีความสุข ผิวพรรณวรรณะผ่องใสจนมีคนถาม แม้ตัวสะพรั่งไปด้วยเส้นเอ็น เราไม่ได้นึกถึงเรื่องอดีตที่ผ่านมา ไม่คิดถึงอนาคต มีชีวิตอยู่กับปัจจุบันไปวัน ๆ ไม่ยึดมั่นถือมั่นอะไร ใจจึงมีความสุข ปลอดกังวล ใจต้องอยู่กับตัวเองให้มาก ๆ อยู่ให้มีความสุข
ปรือ ๆ ตา : ถ้ารู้สึกว่าหยุดกด ๆ ก็ให้ปรือ ๆ ตาขึ้นมานิดหนึ่ง หลับตาแน่นจะไม่ชัด จะแคบ กระด้าง แสดงว่าเราตั้งใจมากไปนิดหนึ่ง ให้ลดความตั้งใจลงมาในระดับที่พอดี ถ้าหยุดสนิทถูกส่วนจะไม่เกี่ยวกับลูกนัยน์ตา
คุณครูไม่ใหญ่
