บทความวาไรตี้

 

ธรรมะวันนี้ สัจกิริยา ตอนที่ ๑๒ พระโกณฑธานเถระ (ล.๓๒, น.๔๑๒, มมร.) 

 

          เมื่อสืบค้นในอรรถกถาพระสูตร มีกล่าวไว้ ๗ แห่ง

          ๑. อรรถกถาสูตรที่ ๓ ประวัติพระโกณฑธานเถระ (ล.๓๒, น.๔๑๒, มมร.) ความตอนหนึ่งว่า

      นางมหาสุภัททา อยู่ในครอบครัวมิจฉาทิฏฐิในอุคคนครคิดว่า พระศาสดาจงทรงอนุเคราะห์

เราจึงอธิษฐานอุโบสถ เป็นผู้ไม่มีกลิ่นคาวอยู่ปราสาทชั้นบน กระทำสัจกิริยาว่า ‘ดอกไม้เหล่านี้จง

อย่าอยู่ในระหว่างทางเสีย จงกางกั้นเป็นเพดานในเบื้องบนแห่งพระทศพลเถิด ขอพระทศพลจงรับ

ภิกษาของเราพร้อมกับภิกษุ ๕๐๐ รูป

         ด้วยสัญญานี้เถิด’ แล้วโยนดอกไม้ ๘ กำไป ดอกไม้ก็ไปกางกั้นเป็นเพดาน อยู่เบื้องบนของ

พระศาสดาในเวลาแสดงธรรม

        พระศาสดาทอดพระเนตรเห็น เพดานดอกมะลินั้นทรงรับภิกษาของนางสุภัททาด้วยจิตนั้นแหละ

           วันรุ่งขึ้นเมื่ออรุณขึ้น จึงตรัสสั่งพระอานนท์ว่า“อานนท์ วันนี้เราจะไปภิกษาจาร ณ ที่ไกล

จงอย่าให้สลากแก่พระปุถุชน จงให้แก่พระอริยะเท่านั้น.”

           พระเถระบอกแก่ภิกษุทั้งหลายว่า “ผู้มีอายุ วันนี้พระศาสดาจักเสด็จภิกษาจารณที่ไกล

พระภิกษุปุถุชนจงอย่าจับสลาก พระอริยะเท่านั้นจงจับ.”

          ๒. อรรถกถากุณฑธานเถรคาถา (ล.๕๐, น.๑๓๔,มมร.) มีข้อความทำนองคล้ายกัน
       
          ๓. อรรถกถากุณฑธานวรรคที่ ๔ เถราปทาน กุณฑธานเถราปทาน (ล.๗๑, น.๑๒๖, มมร.)

มีข้อความทำนองคล้ายกัน

       ข้อความตรงนี้คล้ายกับคาถาธรรมบทเรื่องจูฬสุภัททา (ล.๔๓, น.๑๘๕, มมร.) ความว่า

       ลำดับนั้น แม่ผัวกล่าวกะนางว่า “เจ้าอาจแสดงสมณะทั้งหลายของเจ้า แม้แก่พวกฉันได้หรือ”

เมื่อนางตอบว่า “อาจ”จึงพูดว่า “ถ้ากระนั้น เจ้าจงทำโดยประการที่พวกฉันจะเห็นสมณะเหล่านั้น.”

      นางรับว่า “ดีละ” ตระเตรียมมหาทานเพื่อภิกษุสงฆ์มีพระพุทธเจ้าเป็นประมุขแล้ว ยืนอยู่บนพื้น

ปราสาทชั้นบน ผินหน้าไปเฉพาะพระเชตวัน ไหว้โดยเคารพ ด้วยเบญจางคประดิษฐ์ ระลึกถึงพระ

พุทธคุณทั้งหลาย ทำการบูชาด้วยของหอม เครื่องอบ ดอกไม้และธูป กล่าวอัญเชิญว่า “ข้าแต่พระ

องค์ผู้เจริญ ข้าพเจ้านิมนต์ภิกษุสงฆ์มีพระพุทธเจ้าเป็นประมุข เพื่อฉันเช้าในวันรุ่งขึ้น,ด้วย

สัญญาณของข้าพเจ้านี้ ขอพระศาสดาจงทราบว่า ‘เป็นผู้อันข้าพเจ้านิมนต์แล้ว’ ”

         ดังนี้แล้ว จึงซัดดอกมะลิ ๘ กำไปในอากาศ.

         ดอกไม้ทั้งหลายลอยไปเป็นเพดานอันสำเร็จด้วยระเบียบดอกไม้ ได้คงที่อยู่เบื้องบนพระ

ศาสดาผู้ทรงแสดงธรรมอยู่ในท่ามกลางบริษัท ๔.

          อนาถบิณฑิกเศรษฐีมีลูกสาว ๓ คน, ชื่อ มหาสุภัททา,จูฬสุภัททา, สุมนาเทวี.ดังความตอนหนึ่งในคาถาธรรมบทเรื่องสุมนาเทวี(ล.๔๐, น.๒๐๔, มมร.) ความว่า

         ถึงท่านอนาถบิณฑิกเศรษฐีก็ตั้งธิดาคนใหญ่ ชื่อมหาสุภัททาไว้. ก็นางมหาสุภัททานั้น

ทำการขวนขวายแก่ภิกษุทั้งหลายอยู่ (และ) ฟังธรรมอยู่ เป็นพระโสดาบันแล้ว ได้ไปสู่สกุลแห่งสามี.

 
       แต่นั้น ท่านอนาถบิณฑิกะก็ตั้งนางจุลลสุภัททา (แทน).แมน้ างจุลลสุภัททานั้นก็ทำอย่อย่าง

นั้นเหมือนกัน เป็น พระโสดาบันแล้ว ก็ไปสู่สกุลแห่งสามี.

        ลำดับนั้น ท่านอนาถบิณฑิกะ จึงตั้งธิดาคนเล็กนามว่าสุมนาเทวี (แทน).

        ที่น่าแปลกคือ ทำไมลูกสาวคนโต ๒ คนแต่งงานไปที่เมืองเดียวกันคือ อุคคนคร และได้ทำ

สัจกิริยาด้วยดอกมะลิ ๘ กำเหมือนกัน.