ธรรมะวันนี้ พลังมวลชน ตอนที่ ๓ สัจจังกิรชาดก (ล.๕๖, น.๑๙๕, มมร.)
๓) ประชาชนต่างโกรธแค้น ลุกฮือขึ้น ฆ่าพระราชานั้นเสียเพราะเป็นคนอกตัญญูต่อผู้ช่วยชีวิต
สัจจังกิรชาดก ว่าด้วย ไม้ลอยน้ำดีกว่าคนอกตัญญู(ล.๕๖, น.๑๙๕, มมร.) ความตอนหนึ่งว่า
“ส่วนบุคคลบางคนคือ คนทำลายมิตร คนอกตัญญูคนใจบาป ถูกกระแสน้ำพัดลอยไปช่วย
ฉุดมือให้ขึ้นจากแม่น้ำได้ ไม่ประเสริฐเลย เป็นความจริงทีเดียว เราช่วยคนใจบาปนี้ให้รอดชีวิต
ได้ กลับเป็นอันนำทุกข์มาให้ตน"
พระโพธิสัตว์กล่าวคาถานี้ ในที่ที่ถูกเฆี่ยนทุกแห่ง ด้วยประการฉะนี้. ฝูงชนต่างได้ยินคำ
เป็นคาถานั้น ท่านพวกที่เป็นบัณฑิตในหมู่นั้น พากันกล่าวว่า “ข้าแต่ท่านนักพรตผู้เจริญท่าน
กระทำคุณอะไรไว้แก่พระราชาของพวกเราหรือ ?”
พระโพธิสัตว์จึงเล่าเรื่องนั้นแล้วกล่าวว่า “เราเองเป็นผู้ช่วยพระราชา นี้ให้ขึ้นจากห้วง
น้ำใหญ่ กลับเป็นการทำ ทุกข์ให้แก่ตนอย่างนี้ เรามาหวนรำลึกได้ว่า ‘เราไม่ได้กระทำตาม
คำของบัณฑิตแต่ครั้งก่อนสิหนอ’ จึงกล่าวอย่างนี้.”
ชาวพระนครมีกษัตริย์และพราหมณ์เป็นต้น ฟังคำ นั้นแล้ว พากันกล่าวว่า “เพราะอาศัย
พระราชาผู้ทำลายมิตร มิได้รู้แม้มาตรว่าคุณของท่าน ผู้ถึงพร้อมด้วยพระคุณ ผู้ให้ชีวิตแก่
ตนอย่างนี้ พระองค์นี้ พวกเราจะมีความเจริญได้แต่ที่ไหน จับมันเถิด.” ดังนี้แล้วต่างโกรธ
แค้น ลุกฮือขึ้นโดยรอบ ฆ่าพระราชานั้นเสีย ทั้งๆ ที่ยังอยู่บนคอช้างนั่นเอง ด้วยเครื่อง
ประหาร มีลูกศร หอกซัด ก้อนหิน และไม้ค้อนเป็นต้น แล้วจับเท้ากระชากลงมาโยนทิ้งไป
เหนือสันคู แล้วอภิเษกพระโพธิสัตว์ให้ดำรงราชย์สืบแทน.
