เรื่อง พระนางมหาปชาบดีโคตมี
สถานที่ตรัส พระเชตะวัน
ความโดยละเอียดว่า พระนางมหาปชาบดีโคตมี พร้อมกับบริวารรับครุธรรม ๘ ประการ๒อันพระผู้มีพระ-ภาคเจ้าทรงบัญญัติแล้วในเรื่องยังไม่เกิดขึ้น เหมือนบุรุษ ผู้มีชาติ มักประดับรับพวงดอกไม้หอมด้วยเศียรเกล้า ได้ อุปสมบทแล้ว. อุปัชฌายะหรืออาจารย์อื่นของพระนางไม่มี.
ภิกษุทั้งหลายปรารภพระเถรีผู้มีอุปสมบทที่ได้แล้ว อย่างนั้น โดยสมัยอื่น สนทนากันว่า “อาจารย์และอุปัชฌายะ ของพระนางมหาปชาบดีโคตมี ย่อมไม่ปรากฏ พระนางถือเอาผ้า กาสายะทั้งหลายด้วยมือของตนเอง.”
ครั้นกล่าวอย่างนั้นแล้ว ภิกษุณีทั้งหลายประพฤติรังเกียจอยู่ ย่อมไม่ทำอุโบสถ ไม่ทำปวารณาร่วมกับ พระนางเลย. ภิกษุณีทั้งหลายนั้นไปกราบทูลเนื้อความนั้น แด่พระตถาคตแล้ว.
พระศาสดาทรงสดับคำของภิกษุณีเหล่านั้นแล้ว จึงตรัสว่า “ครุธรรม ๘ ประการ เราให้แล้วแก่พระนาง มหาปชาบดีโคตมี เราเองเป็นอาจารย์ เราเองเป็นอุปัชฌายะของพระนาง ชื่อว่าความรังเกียจในพระขีณาสพทั้งหลาย ผู้เว้นแล้วจากทุจริตทั้งหลายมีกายทุจริตเป็นต้น อันเธอทั้งหลายไม่ควรทำ.”
ดังนี้แล้ว เมื่อจะทรงแสดงธรรมจึงตรัสพระคาถานี้ว่า
“ความชั่วทางกาย วาจา และใจ ของบุคคลใดไม่มี,
เราเรียกบุคคลนั้น ผู้สำรวมแล้วโดยฐานะ ๓ ว่าเป็นพราหมณ์”
เมื่อจบเทศนา ชนเป็นอันมากบรรลุอริยผลทั้งหลาย มีโสดาปัตติผลเป็นต้น ดังนี้แล.
.