คำพ่อ คำแม่
ตอน รู้หน้าไม่รู้ใจ
ลูกรัก...
มีภาษิตกล่าวไว้ว่า “คนเรารู้หน้าไม่รู้ใจ” เป็นคำที่ใช้ได้ตลอดกาล โดยเฉพาะสมัยนี้ค่อนข้าง จะเห็นชัด สร้างภาพลวงตาเก่ง ดูข้างนอกก็สดใสมีเมตตา แต่ข้างในคิดไปอีกอย่างหนึ่ง เหมือนภาพที่เขียนกับตัวจริงย่อมผิดกัน ภาพเขียนมักจะสวยงามน่าชมกว่าตัวจริงเพราะมีการแต่งแต้มสีให้สดใสลงไป คนที่สร้างภาพตัวเองให้ดูเด่นที่จำเป็นต้องแต่งแต้มสีสันให้ใบหน้า กิริยาท่าทาง และการแสดงออกอื่นๆ ให้ดูดี น่านิยมชมชอบแก่ผู้พบเห็นเข้าไว้ เพื่อปกปิดภายในซึ่งไม่งดงาม อย่างนั้น จึงเกิดคำพูดที่ว่ารู้หน้าไม่รู้ใจขึ้น คือเรารู้ได้แต่หน้าตาภายนอกของเขา แต่ใจของเขานั้นยากที่จะหยั่งรู้ได้เพราะอาจผิดเพี้ยนไปได้เหมือนภาพวาดกับตัวจริง
ดังนั้น เมื่อลูกจะคบกับใคร จะไว้วางใจใคร หรือทำกิจการร่วมกับใคร จึงควรดูให้ดี ดูให้นานๆ อย่าดูเพียงหน้าภายนอกซึ่งอาจเป็นภาพลวงตาก็ได้ ต้องดูไปถึงการกระทำและความคิดความอ่านของเขา ดูทั้งต่อหน้าและลับหลัง หากลูกไม่ดูให้ดี หลงไปคบหาหรือไว้วางใจให้ความเคารพนับถือเข้า อาจต้องชอกช้ำใจภายหลังได้ คนอื่นมาทำให้เราผิดหวัง เราก็แค่เดือดร้อนเท่านั้น แต่คนที่เรารักไว้วางใจหรือคนที่เราเคารพนับถือ มาทำให้เราผิดหวังนั้นมันทำให้เราเจ็บปวดและชอกช้ำใจยิ่งนัก เพราะฉะนั้น ท่านจึงสอนว่า “อย่าไว้ใจทาง อย่าวางใจคน จะจนใจเอง” จะไว้ใจใครก็อย่าถึงกับวางใจเลย จะรักจะนับถือใครก็เผื่อใจไว้ผิดหวังบ้าง จะได้ไม่เสียใจมากนักเมื่อผิดหวัง คืออย่าทุ่มเทใจไปรักนับถือหรือยอมรับใช้ใครแบบยอมตายถวายชีวิต ให้เผื่อขาดเผื่อเหลือไว้บ้างเป็นดี
พระมหาโพธิวงศาจารย์
(ทองดี สุรเตโช ป.ธ.๙, ราชบัณฑิต)
