คำพ่อ คำแม่
ตอน เลี้ยงลูกให้โต
ลูกรัก...
ลูกออกจากอกพ่ออกแม่ไปแล้ว ลูกก็ต้องมีครอบครัวและมีลูกมีเต้าที่จะต้องรับผิดชอบ ลูกเป็นดวงตาดวงใจของพ่อแม่ เป็นทุกสิ่งทุกอย่าง ของพ่อแม่ ข้อนี้ลูกคงจะเข้าใจลึกซึ้งดีแล้ว จึงควรเลี้ยงลูกให้ดี ให้เขามีอนาคต เพื่อลูกเองจะได้สบายตา สบายใจในอนาคต ไม่ต้องมานั่งเสียใจ เพราะเขาทำไม่ถูกใจหรือทำไม่ถูกต้อง
การเลี้ยงลูกที่ถูกต้องมีอยู่ ๒ แบบ คือ เลี้ยงลูกให้โต กับเลี้ยงลูกให้ดี การเลี้ยงลูกให้โตคือเลี้ยงให้เขาเข้มแข็งทั้งร่างกายเเละจิตใจ แต่การเลี้ยงลูกให้ร่างกายเขาเจริญเติบโตแข็งแรงและสมบูรณ์พูนสุขนั้นไม่พอ ต้องเลี้ยงจิตใจเขาให้เข้มแข็งด้วย หากว่าจิตใจเขาไม่เข้มแข็ง เขาจะกลายเป็นลูกแหง่ที่ไม่รู้จักโต พึ่งตัวเองไม่ได้ ทำอะไรไม่เป็นตลอดไป
การฝึกให้เขาเป็นตัวของตัวเอง ฝึกให้เขาเลือกและตัดสินใจด้วยตัวเขาเอง ให้เขาทำอะไรเป็น คือฝึกให้เขาช่วยตัวเองได้ในทุกๆ เรื่อง โดยมีเราคอยดูอยู่ห่างๆ คอยเป็นพี่เลี้ยงแนะนำเขามิใช่คอยควบคุมเขา นี่แหละคือการเลี้ยงลูกให้โตอย่างถูกต้อง เขาจะทำอะไรผิดพลาดบกพร่อง เจ็บเนื้อเจ็บตัว หรือทำอะไรไม่ถูกใจเราบ้าง ก็ต้องยอมทนเอาหน่อย นานเข้าเขาก็จะเป็นตัวของตัวเองได้ ช่วยตัวเองได้ ไปไหนมาไหนได้โดยลำพัง เราก็จะสบายใจหายห่วง หากเลี้ยงเขาแบบลูกแหง่หรือแบบลูกบังเกิดเกล้า ทำอะไรให้เขาทุกอย่าง คิดแทนเขาทุกอย่าง นำทางเขาทุกเรื่อง ไม่ปล่อยให้เขาเป็นตัวของเขาเองบ้าง เอาแต่กลัวว่าเขาจะลำบาก กลัวเขาจะผิดพลาด อย่างนี้เมื่อไรเขาจะโตสักที เมื่อเขายังเป็นลูกแหง่อยู่ ในอนาคตเราจะพึ่งเขาได้อย่างไร ขนาดเขาเองยังแทบจะเอาตัวไม่รอดเลย ไฉนจะสามารถมาเลี้ยงดูเราได้เล่า
พระมหาโพธิวงศาจารย์
(ทองดี สุรเตโช ป.ธ.๙, ราชบัณฑิต)