6 พระธรรมเทศนาของพระสัมมาสัมพุทธเจ้าที่ครองใจเทวดามากที่สุด
"ในเวลาจบเทศนา เทวดาทั้งหลายฟังทางแห่งความเสื่อมทั้งหลายแล้ว ตั้งใจมั่นโดยแยบคาย สมควรแก่ความสังเวชที่เกิดขึ้นบรรลุโสดาปัตติผล สกทาคามิผล และอนาคามิผล พ้นที่จะคณนานับเหมือนอย่างที่ตรัสไว้ว่า เทวดาทั้งหลายที่บรรลุมรรคผลในสูตรนั้น คือ มหาสมัยสูตร มงคลสูตร สมจิตตสูตร ราหุโลวาทสูตร ธรรมจักรสูตร (ธัมมจักกัปปวัตนสูตร) ปราภวสูตร และเทวตาสมสูตร มีไม่น้อย ประมาณไม่ได้
ส่วนธรรมาภิสมัยในปราภวสูตรนี้ พ้นที่จะคณนานับ ดังนี้"
(พระสุตตันตปิฎก ขุททกนิกาย สุตตนิบาต เล่ม 1 ภาค 5 หน้าที่ 325)
ในสมัยพุทธกาล เป็นที่กล่าวขานเลื่องลือกันเป็นปกติว่า การแสดงพระธรรมเทศนาของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า ไม่เพียงแต่ยังจิตของมนุษย์ ให้เปิดใจศรัทธาเลื่อมใสและน้อมรับพระธรรมเทศนาจนกระทั่งดับทุกข์ กำจัดกิเลส บรรลุธรรมภายในเป็นพระอริยบุคคล บรรลุมรรคผลนิพพาน ยังมีเหล่าเทวดาจำนวนมากมายนับจำนวนไม่ได้ ที่ต่างทราบข่าวการบังเกิดขึ้นของพระพุทธองค์ เหล่าทวยเทพเทวดาทั้งหลายต่างมาฟังพระธรรมเทศนาเหมือนมนุษย์เช่นกัน นับตั้งแต่ครั้งแรกที่พระองค์ทรงแสดงพระปฐมเทศนา "ธัมมจักกัปปวัตตนสูตร" ให้แก่พระปัจจวัคคีย์ กระทั่งมีผู้มีดวงตาเห็นธรรมครั้งแรก บรรลุพระโสดาบันคือพระอัญญาโกญทัญญะและมีผลให้บังเกิดพระรัตนตรัยครบถ้วน นอกจากพระอัญญาโกญทัญญะแล้วนี้ยังมีเทวดาและพรหม 18 โกฏิ ก็บรรลุธรรมตามมาด้วย
หลังจากนั้น พระสัมมาสัมพุทธเจ้าได้ทรงแสดงพระธรรมเทศนาในโอกาสต่างๆ รวมทั้งในหลายครั้ง พระพุทธเจ้ายังทรงเมตตาแสดงพระธรรมเทศนาโดยตรงกับเทวดาที่มาทูลถามปัญหาเรื่องธรรมะ, หลักปรัชญาและข้อควรปฏิบัติตามวาระโอกาสอันเหมาะสมอีกด้วย
ดังปรากฏในพุทธกิจ 5* ประการของพระองค์ มี 1 พุทธกิจที่แสดงให้เห็นว่าพระพุทธองค์ทรงให้ความสำคัญกับเหล่าเทวดา คือ ในทุกวัน เวลาเที่ยงคืนเป็นเวลาของการตอบปัญหาเทวดาเป็นการเฉพาะเลยทีเดียว
*พุทธกิจ 5 ประการของพระพุทธเจ้า"
1.“ปุพฺพณฺเห ปิณฺฑปาตญฺจ
ในเวลาเช้าเสด็จ บิณฑบาต
2.สายณฺเห ธมฺมเทสนํ
เวลาเย็นทรงแสดงพระธรรมเทศนา
3.ปโทเส ภิกฺขุโอวาทํ
เวลาย่ำค่ำทรงประทานโอวาทแก่ภิกษุ
4.อฑฺฒรตฺเต เทวปญฺหนํ
เที่ยงคืนทรงพยากรณ์ปัญหาแก่เทวดา
5.ปจฺจูเสว คเต กาเล ภพฺพาภพฺเพ วิโลกนํ
เวลาใกล้รุ่งทรงตรวจดูหมู่สัตว์ผู้ที่พระองค์จะโปรดได้”
กล่าวคือ ในแต่ละวัน เมื่อสิ้นสุดกิจในปฐมยาม หลังจากภิกษุสงฆ์ถวายบังคมลาพระพุทธองค์แล้ว เหล่าเทวดาในหมื่นโลกธาตุ จะพากันมาเข้าเฝ้าพระสัมมาสัมพุทธเจ้า เพื่อทูลถามปัญหาที่เตรียมมา เทวดาล้วนปรารถนาการฟังธรรมมาก พระพุทธองค์ก็ทรงเมตตาตอบปัญหาแก่เทวดาจนบรรลุธรรมกันมากมายนับไม่ถ้วน
ในพระสุตตันตปิฎก ขุททกนิกาย สุตตนิบาตได้ระบุถึง พระสูตรสำคัญที่ครองใจเหล่าเทวดา ให้ความสำคัญโดยมาฟังพระธรรมคำสั่งสอนและต่างบรรลุมรรคผลนิพพานตั้งแต่พระโสดาบัน, พระสกทาคามี, พระอนาคามีจำนวนมากมายนับไม่ถ้วน และมีเทวดาที่บรรลุพระอรหันต์จำนวน 1 แสนโกฏิ ดังต่อไปนี้:
1.มหาสมัยสูตร
https://84000.org/tipitaka/attha/v.php?B=10&A=5540&Z=5726
2.มงคลสูตร
https://84000.org/tipitaka/attha/v.php?B=25&A=41&Z=72
3.ราหุโลวาทสูตร
https://84000.org/tipitaka/attha/v.php?B=14&A=10191&Z=10323
4.ธัมมจักกัปปวัตตนสูตร
https://84000.org/tipitaka/attha/v.php?B=4&A=355&Z=445
.5.ปราภวสูตร
https://84000.org/tipitaka/attha/v.php?B=25&A=7218&Z=7291
6.เทวตาสูตร
https://84000.org/tipitaka/attha/v.php?B=22&A=9915&Z=9960
ส่วนสมจิตตสูตร ซึ่งแสดงพระธรรมเทศนาโดยพระสารีบุตรเถระ นับเป็นธรรมะที่ครองใจเทวดามากเพราะมีเทวดาฟังแล้วต่างบรรลุมรรคผลนิพพานตั้งแต่บรรลุพระอรหันต์ เป็นจำนวน 1แสนโกฏิและยังมีเทวดาบรรลุธรรมไปตามลำดับตั้งแต่พระโสดาบัน, พระสกทาคามี ไปจนถึงพระอนาคามีอีกนับไม่ถ้วนเช่นกัน
ในพระสุตตันตปิฎก ขุททกนิกาย สุตตนิบาตที่กล่าวมาข้างต้น จึงระบุว่า มี 7 พระสูตร ที่เป็นพระสูตรในระดับ "ธรรมาภิสมัย" คือ เมื่อฟังพระธรรมเทศนาแล้วมีผู้บรรลุมรรคผลนิพพาน บรรลุธรรม สู่การเป็นพระอริยบุคคลตั้งแต่พระโสดาบันเป็นขั้นต้นจนถึงเป็นพระอรหันต์
สมจิตตสูตร
https://84000.org/tipitaka/attha/v.php?B=20&A=1617&Z=1840
บทสวด "ธัมมจักกัปปวัตตนสูตร" นี้ คือ 1 ในสุดยอดพระธรรมเทศนาที่ครองใจเทวดามากที่สุด เพราะเป็นพระปฐมเทศนาหรือพระธรรมเทศนาบทแรก ที่พระสัมมาสัมพุทธเจ้าได้ทรงแสดงโปรดพระปัญจวัคคีย์ทั้ง 5 ซึ่งส่งผลทำให้พระอัญญาโกณทัญญะ ได้มีดวงตาเห็นธรรม บรรลุธรรมเป็นพระโสดาบันได้ในวันนั้น ทำให้มีพระพุทธ พระธรรม พระสงฆ์ บังเกิดขึ้นครบองค์พระรัตนตรัย พร้อมเทวดาและพรหม18 โกฏิก็มีดวงตาเห็นธรรม เกิดธรรมาภิสมัยเป็นครั้งแรกในโลก
อีกทั้งนับว่าการแสดงพระธรรมเทศนา "ธัมมจักกัปปวัตตนสูตร" เป็นการปักหลักพระพุทธศาสนาครั้งแรกและครั้งเดียว เพราะไม่มีปรากฏว่าพระพุทธองค์ทรงแสดงธรรมบทนี้ในที่ใดอีกเลย ถือว่าเป็นหมุนวงล้อแห่งธรรมเป็นครั้งแรกของพระพุทธศาสนาอีกด้วย
นับว่าเป็นความโชคดีของพวกเราทั้งหลายที่มีโอกาสได้สวดธรรมจักร เพราะจะมีอานิสงส์โดยย่อ คือ
1.จะทำให้ชีวิตเจริญรุ่งเรือง ไม่ว่าจะเป็นกิจการงานประเภทไหนที่ทำอยู่ จะมีความเจริญก้าวหน้า
2.ครอบครัวอยู่เย็นเป็นสุข
3.ปลดเปลื้องทุกข์ภัยต่าง ๆ นานา ช่วยขับไล่สิ่งเลวร้ายให้กลายเป็นดี
4.ทำให้มีอายุยืน มีความสุขกาย สุขใจ ปราศจากทุกข์โศกโรคภัย
ดังนั้นในช่วงกึ่งพุทธกาลนี้ เรามาสวดมนต์บทธัมมกัปปวัตตนสูตร เพื่อเป็นการประกาศธรรมของพระพุทธองค์ให้ขยายขจรขจายไปทั่วโลกอีกครั้ง เพื่อสืบอายุพระพุทธศาสนา ให้อยู่คู่โลกครบห้าพันปีกันเถิด.
(การเรียงลำดับพระธรรมเทศนาจากลำดับ 1 ถึง 6 ผู้รวบรวมได้เรียงตามลำดับจากข้อมูลอรรถกถาที่อ้างอิงมาเป็นสำคัญ)
รวบรวมและเรียบเรียงโดยศิษยานุศิษย์วัดพระธรรมกายโจฮันเนสเบิร์ก สาธารณรัฐแอฟริกาใต้
