วินยาธิการ ( อ่านว่า วิ- นะ- ยา- ทิ- กาน) หมายถึงพระภิกษุผู้มีหน้าที่ทำตามพระวินัยเรียกเต็มว่า พระวินยาธิการ
พระวินยาธิการ เป็นคำใหม่ที่ใช้เรียกพระภิกษุผู้ได้รับแต่งตั้งจากเจ้าคณะจังหวัดให้มีหน้าที่ช่วยเหลือด้าน การปกครองคณะสงฆ์ในจังหวัดโดยเฉพาะหน้าที่เกี่ยวกับความเรียบร้อยด้านการปฏิบัติวินัยของพระภิกษุสามเณร
พระวินยาธิการ มีหน้าที่แนะนำ ตักเตือนชี้แจงระเบียบปฏิบัติแก่พระภิกษุสามเณรที่ประพฤติไม่เรียบร้อย และหากไม่ปฏิบัติตามหรือทำผิดก็นำตัวส่งเจ้าคณะผู้รับผิดชอบหรือเจ้าหน้าที่บ้านเมือง ให้ดำเนินการตามอำนาจหน้าที่ แต่ไม่มีอำนาจในการให้สละสมณเพศ
