ระเบียงทัศนะ

ตำนานเช็งเม็ง

.....เสียงประทัดดังปั่งๆๆๆ รับช่วงกันเป็นระยะเป็นสัญญาณให้ลูกหลานตื่นตัวกันไปเยี่ยมเยียนบรรพชน เราจะได้ยินเสียงนี้ก็ตอนเทศกาลไหว้เจ้าไหว้บรรพบุรุษของคนเชื้อสายจีนนี่แหละ ผมเคยถามผู้รู้ว่าธรรมเนียมการจุดประทัดนั้นเขาทำเพื่ออะไร เขาบอกว่าเพื่อให้เสียงประทัดดังๆ นั้น ช่วยขับไล่สิ่งไม่ดี ไม่ให้มารบกวนบรรพบุรุษของเรา และถ้าประทัดยิ่งดังเท่าไหร่จะยิ่งทำให้ลูกหลานร่ำรวยเท่านั้น แต่สำหรับใจผมแล้วอยู่กันเงียบๆ สงบๆแผ่บุญแผ่กุศลไปให้ท่าน น่าจะร่ำรวยกว่า อย่างหนึ่งคือไม่ต้องไปเสียสตางค์ซื้อประทัดมาสร้างความรำคาญให้ผู้อื่นเขาตกอกตกใจ

.....เสียงประทัดเดือนเมษายนโดยเฉพาะช่วงต้นเดือนถึงกลางเดือนนั้นจะเป็นเทศกาลเช็งเม้ง ซึ่งเป็นธรรมเนียมไหว้บรรพบุรุษที่ล่วงลับไปแล้ว ตำนานจีนที่ผมเคยฟังผู้เฒ่าผู้แก่มักบอกว่า ช่วงฤดูใบไม้ผลิของจีนราวๆ เดือนนี้นั้น ต้นไม้ใบหญ้าจะเขียวชอุ่ม ลูกๆ หลานจึงถือโอกาสไปชมทิวทัศน์กันในตัว ซึ่งส่วนใหญ่จะรวมญาติและลูกๆ หลานๆ ไปทำความสะอาด และตัดหญ้าบริเวณฮวงซุ้ยกัน เครื่องไหว้ที่จัดเตรียมกันก็จะเป็นอาหารหวานคาวผลไม้ และก็ชาจีน

.....อย่าเพิ่งสงสัยว่าผมไปได้รับเชื้อสายจีนมาทางฝ่ายไหน จึงได้เล่าตำนานเป็นฉากเป็นตอน เพียงแต่ผมชอบซักชอบถามและก็อ่านพบในตำราต่างๆ บ้างก็เท่านั้นแหละครับ โดยเฉพาะตำนานการกินหอยแครงลวกที่ฮวงซ้ยนั้นยิ่งน่าทึ่ง ผมถามอาซิ้มข้างบ้านว่าทำไมต้องระบุให้กินหอยแครงลวกที่ฮวงซุ้ยด้วย มันเกี่ยวกันอย่างไร ซอกแซกมากก็เลยได้นิทานเป็นตำนานเล่าขานมาว่า

.....ชายคนหนึ่งเป็นคนยากจน กำพร้าพ่อแม่ และไม่เคยเห็นหน้ากันสักครั้ง แกจึงไหว้เจ้าอธิษฐานขอต่อสิ่งศักดิ์สิทธิ์ว่าอยากพบหน้าพ่อแม่ วันหนึ่งมีเจ้ามาเข้าฝันให้ชายคนนี้เอาหอยแครงลวกไปไหว้พ่อแม่แล้วแกะเนื้อออกกินตรงฮวงซุ้ยนั้น อาซิ้มพูดเป็นภาษาจีนผมจำไม่ได้ว่าสำเนียงเป็นอย่างไร แต่แกแปลให้ฟังว่า ให้กระดูกเนื้อเจอกันก็เลยเป็นเคล็ดว่า แกะเปลือกหอยเอา"เนื้อ" ออกมากินแล้ว "กระดูกกับเนื้อเจอกัน" กระดูก(เปลือกหอย) คือพ่อแม่ เนื้อคือลูก เป็นอุปมาว่าได้มาเจอกันนั่นเอง หลังจากลูกหลานกินเนื้อเสร็จจะเอาเปลือกโปรยอยู่บนเนินดินนั้น ตอนจบของตำนานนี้อาซิ้มบอกว่าตกกลางคืนพ่อแม่ของชายคนนี้ก็มาเข้าฝัน พร้อมทำนายให้เขาก้าวหน้าร่ำรวยโชคดีมีสุข แหม! ถ้าอยากได้ข้อมูลเพิ่มเติมจากปากอาซิ้มคนเดิม คงไม่ได้แล้วล่ะ เพราะแกไปรอลูกหลานที่ฮวงซุ้ยโน้นแล้ว แต่ถ้าชนรุ่นหลังอยากโชคดีมีสุขร่ำรวย เพราะความกตัญญูต่อพ่อแม่หาโอกาสตอบแทนคุณท่านขณะท่านยังมีชีวิตอยู่ดีกว่าไหมครับ เพราะความกตัญญู(เป็นเครื่องหมายของคนดี เมื่อคนทำดีมนุษย์และเทวาย่อมสนับสนุนให้สำเร็จสมหวังสมปรารถนา ครับ!

จีระ ศุภวัฒน์