ความจำเป็นในการสร้างบารมี
ตั้งแต่เกิดมาเรามีนิสัยทั้งดีและไม่ดี นิสัยดีและไม่ดีเกิดจากการย้ำคิด ย้ำพูด ย้ำทำ ถ้าย้ำคิด ย้ำพูด ย้ำทำในสิ่งที่ดี เราก็จะได้นิสัยดีๆ ติดตัวมา ถ้ำย้ำคิด ย้ำพูด ย้ำทำในสิ่งที่ไม่ดี เราก็จะได้นิสัยไม่ดีติดตัวมา สรุปว่า นิสัยเกิดจากเราทำขึ้นมาเอง เมื่อทำอะไรจนเป็นนิสัยก็จะส่งผลให้เรามีโอกาสจะทำอย่างนั้นอีกทั้งดีและไม่ดี
ถ้าจะจำกัดความคำว่า นิสัย คือ โปรแกรมประจำตัว ไม่ว่าทางด้านดีหรือด้านเลว แล้วนิสัยเลว มาได้อย่างไร เมื่อเราไล่ไปตั้งแต่แรกเกิด มันมีสิ่งหนึ่งที่บีบคั้นใจเราโดยที่เราไม่รู้ตัว พระพุทธองค์ทรงเรียกสิ่งที่บีบคั้นใจเรานั้นว่า กิเลส มีอยู่ 3 ตระกูลใหญ่ๆ คือ ตระกูลโลภะ ตระกูลโทสะ ตระกูลโมหะ กิเลสทั้ง 3 ตระกูลนี้ บีบคั้นเราอยู่ตลอด เราจึงไม่ทนต่อการบีบคั้น ทำให้เราย้ำคิด ย้ำพูด ย้ำทำ ในทางที่ไม่ดีและกลายเป็นนิสัย หรือโปรแกรมที่ไม่ดีติดตัว
นิสัยที่ไม่ดีบางอย่างก็ติดตัวข้ามชาติมา เราเรียก นิสัยประเภทนี้ว่า สันดาน สรุปว่า นิสัย คือ สิ่งเพาะขึ้นในชาตินี้ ส่วนสันดาน คือ นิสัยที่ติดข้ามภพข้ามชาติมา ส่วนนิสัยที่ดี ก็เป็นนิสัยที่ตรงข้ามกับ กิเลส 3 ตระกูล คือ นิสัยรักการทำทาน มาสู้กับกิเลสตระกูลโลภะ นิสัยรักษาศีล มาสู้กับกิเลสตระกูลโทสะ นิสัยทำภาวนามาสู้กับกิเลสตระกูลโมหะ ฝ่ายบุญกับฝ่ายบาปก็สู้ประจันหน้ากันอย่างนี้
เมื่อนักศึกษา ศึกษาพระพุทธศาสนามาถึงตรงนี้ ก็ต้องรู้ว่า นิสัยไม่ดีนำความเดือดร้อนมาให้เราตลอดเวลาอยู่แล้ว ถ้าอยากจะให้หมดไป จะต้องทำอย่างไรกับนิสัยไม่ดีเหล่านี้ นิสัยเรามองออกเพราะเป็นสิ่งที่แสดงออกมา แต่ต้นเหตุที่ทำให้เกิดนิสัยที่ไม่ดี คือ กิเลส เรามองไม่เห็นตัว แต่แสดงพฤติกรรมออกมา จะลบล้างมันได้ ก็ต้องแก้ตรงที่พฤติกรรมที่ไม่ดี ซึ่งจะส่งผลกระทบต่อกิเลสที่ซุกอยู่ในใจ ให้มันฝ่อลง ย่ำแย่ลง เหมือนเราเป็นไข้ แม้ไม่เห็นเชื้อโรค แต่ว่าเป็นอาการไข้ เรากินยาเข้าไปอาการไข้ลดลง แสดงว่าเชื้อโรคถูกทำลายไปด้วย ในเมื่อเราไม่อยากให้นิสัยไม่ดีเหล่านั้นอยู่ในตัว เราก็ต้องใส่พฤติกรรมดีๆ เข้าไปแทน ย้ำคิด ย้ำพูด ย้ำทำในทางที่ดี ซ้ำแล้วซ้ำเล่า จนกระทั่งหนาแน่นพอก็จะล้มล้างนิสัยไม่ดีได้
สรุป ที่ต้องสร้างบารมีเพราะจะสร้างนิสัยดีๆ อย่างเอาชีวิตเป็นเดิมพันเพื่อกำจัดนิสัยไม่ดี อันมีกิเลส 3 ตระกูล คอยบีบคั้นอยู่ ให้หมดไป ซึ่งก็ต้องกำจัดด้วยนิสัยดีๆ ทั้ง 10 ประการ ทำทานเพื่อต่อสู้โลภะ รักษาศีล เพื่อต่อสู้กับโทสะ และโมหะต้องต่อสู้ด้วยภาวนา ทั้ง 7 บารมี (ปัญญา วิริยะ ขันติ สัจจะ อธิษฐาน เมตตา อุเบกขา) ก็จะต้องทำไปเพื่อหักกิเลส 3 ตระกูลให้หมดไป เพราะต้องทำอย่างเอาชีวิตเป็นเดิมพัน
-------------------------------------------------------------------
GL 204 ศาสตร์แห่งการเป็นพระสัมมาสัมพุทธเจ้า
กลุ่มวิชาเป้าหมายชีวิต
