นิทานอีสป เรื่อง เศรษฐีกับหงส์
ผู้แต่ง : อีสป
 

       เศรษฐีได้ยินเรื่องร่ำลือว่ามีหงส์ที่ร้องเพลงได้ไพเราะมากอยู่ตัวหนึ่ง เขาจึงไปซื้อหงส์ตัวนั้น เพื่อที่จะให้มันร้องเพลงให้แขกฟังในงานวันเกิดของเขา  แต่พอถึงวันงานเจ้าหงส์กลับไม่ยอมเปล่งเสียงออกมาแม้แต่น้อย ทำให้เศรษฐีขายหน้าและโกรธเป็นอย่างมาก หลายวันต่อมาเขาจึงสั่งคนรับใช้ให้ฆ่าหงส์เสีย เมื่อหงส์ได้ยินเช่นนั้นมันจึงส่งเสียงร้องออกมาอย่างเศร้าสร้อย เพราะว่านี่คงเป็นเพลงสุดท้ายแล้วที่มันจะได้ร้องก่อนตาย

:: นิทานเรื่องนี้สอนให้รู้ว่า ::

ถ้าไม่รู้จักทำตัวให้เป็นประโยชน์ ก็ไม่มีใครเขาต้องการ

:: พุทธภาษิต ::

โย จ วสฺสสตํ ชีเว กุสีโต หีนวีริโย 
เอกาหํ ชีวิตํ เสยฺโย วิริยํ อารภโต ทฬฺหํ. 

ผู้ใดเกียจคร้าน มีความเพียรเลว พึงเป็นอยู่ตั้งร้อยปี 
แต่ผู้ปรารภความเพียรมั่นคง มีชีวิตอยู่เพียงวันเดียว ประเสริฐกว่าผู้นั้น. 

(พุทฺธ ) ขุ. ธ. ๒๕/ ๓๐.