ระเบียบปฏิบัติการประกอบพิธีศพ
ระเบียบปฏิบัติการทำบุญฉลองอัฐิ
การกำหนดงานทำบุญฉลองอัฐิ
การกำหนดวันและเวลาทำบุญฉลองอัฐินั้น นิยมปฏิบัติกันโดยมาก แบ่งออกได้เป็น ๓ แบบ คือ
๑. การทำบุญฉลองอัฐิ ตอนเย็นวันเผาศพนั้น
๒. การทำบุญฉลองอัฐิ ตอนเช้าหรือตอนเพล วันรุ่งขึ้นจากวันเผาศพนั้น
๓. การทำบุญฉลองอัฐิ เมื่อเจ้าภาพมีความพร้อมวันใดวันหนึ่ง
การทำบุญฉลองอัฐิ ตอนเย็นวันเผาศพนั้น นิยมปฏิบัติในงานพระราชทานเพลิงศพ หรืองานฌาปนกิจศพ ที่จัดให้การบำเพ็ญกุศลติดต่อกันไปจากงานเผาศพนั้น โดยจัดงาน ณ วัดที่เผาศพนั้น เพี่อรวบรัดงานบำเพ็ญกุศลให้แล้วเสร็จภายในวันเผานั้นเลยทีเดียว ไม่ต้องกังวลใจอีกต่อไป
การทำบุญฉลองอัฐิ ตอนเช้าหรือตอนเพล วันรุ่งขึ้นจากวันเผาศพนั้น นิยมปฏิบัติในงานเผาศพที่เจ้าภาพมีความประสงค์จะบำเพ็ญกุศลทำบุญเก็บอัฐิ ในวันรุ่งขึ้น แล้วนำอัฐิและอังคารไปตั้งบำเพ็ญกุศลฉลองอัฐิ ณ บ้านเรือนของตน หรือ ณ วัดใดวัดหนึ่ง ตามความสะดวกของตนเป็นประการสำคัญ
การทำบุญฉลองอัฐิ เมื่อเจ้าภาพมีความพร้อมวันใดวันหนึ่งนั้น นิยมปฏิบัติกันโดยมาก ในเมื่อเจ้าภาพได้ตระเตรียมตัวพร้อมแล้วทุกประการ วันใดวันหนึ่งก็ได้ เพราะการทำบุญกุศลที่มีผลมาก มีอานิสงส์มากนั้น เจ้าภาพจะต้องมีความพร้อมด้วยศรัทธาและโภคะตั้งสองประการ
สถานที่จัดงานทำบุญฉลอง
สถานที่สำหรับจัดงานทำบุญฉลองอัฐินั้น นิยมปฏิบัติกันโดยมาก แบ่งออกได้เป็น ๓ แบบ คือ
๑. จัดงานทำบุญฉลองอัฐิ ณ วัดที่เผาศพนั้น
๒. จัดงานทำบุญฉลองอัฐิ ณ วัดใดวัดหนึ่ง
๓. จัดงานทำบุญฉลองอัฐิ ณ บ้านเรือนของตนเอง
การเตรียมอุปกรณ์เครื่องใช้ในพิธีทำบุญฉลองอัฐิ
ในการจัดงานทำบุญฉลองอัฐินั้น นิยมจัดเตรียมอุปกรณ์เครื่องใช้ในพิธีไว้ให้มีพรักพร้อมก่อนถึงวันและเวลาประกอบพิธีดังต่อไปนี้ คือ
๑. ผ้าไตร หรือผ้าสบง หรือผ้าเช็ดตัว อย่างใดอย่างหนึ่งสำหรับใช้ทอดให้พระสงฆ์พิจารณาบังสุกุลอัฐิ มีจํานวนเท่าพระสงฆ์ที่นิมนต์มาสวดพระพุทธมนต์ จำนวน ๕-๗-๑๐ รูป หรือมีจำนวนมากกว่านี้ก็ได้ ตามกําลังศรัทธาของเจ้าภาพ
๒. ด้ายสายสิญจน์ ๑ ม้วน สำหรับใช้โยงจากอัฐิมาทอดผ้าบังสุกุล
โต๊ะสําหรับตั้งอัฐิและอังคาร ๑ ตัว หรือจะใช้โต๊ะบูชาก็ยิ่งดีพร้อมทั้งเครื่องสักการบูชาอัฐิ คือ กระถางธูป ๑ ลูก พร้อมกับธูป ๑ ดอก และเชิงเทียนพร้อมทั้งเทียน ๑ คู่
การจัดงานทำบุญฉลองอัฐิ
การจัดงานทำบุญฉลองอัฐินั้น นิยมปฏิบัติพิธีทำบุญเช่นเดียวกับพิธีทำบุญทั่วไปนั่นเอง มีความนิยมต่างกันบ้างเพียงบางประการ ดังต่อไปนี้ คือ
๑. นิยมไม่ต้องวงด้ายสายสิญจน์รอบอาคารบ้านเรือน
๒. นิยมไม่ต้องวงด้ายสายสิญจน์รอบฐานพระพุทธรูปที่โต๊ะหมู่บูชา โยงมาให้พระสงฆ์ถือสวดพระพุทธมนต์
๓. นิยมไม่ต้องตั้งภาชนะน้ำมนต์ เพราะพิธีทําบุญฉลองอัฐินั้น เพื่อเป็นการแสดงความกตัญญกตเวทีต่อท่านผู้ล่วงลับไปแล้ว ไม่ใช่ทำบุญเพื่อความเป็นสิริมงคลแก่เจ้าภาพงาน
๔. นิยมจัดตั้งอัฐิและอังคารไว้บนโต๊ะ พร้อมกับตั้งรูปของผู้ตายด้วย(ถ้ามี) พร้อมทั้งมีเครื่องสักการบูชาอัฐิ คือ
- กระถางธูป ๑ ลูก พร้อมกับธูป ๑ ดอก
- เชิงเทียน ๑ คู่ พร้อมกับเทียน ๒ เล่ม
พร้อมทั้งจัดเตรียมวงด้ายสายสิญจน์รอบโกศอัฐิ-อังคาร-รูปภาพของผู้ตาย เพื่อใช้ทอดผ้าบังสุกุลให้พระสงฆ์พิจารณาบังสุกุลอัฐิและอังคารต่อไป