ปฐมพุทธภาสิตคาถา
บทนี้เป็นพระดำรัสที่พระพุทธเจ้าเปล่งอุทานครั้งแรกหลังจากที่ตรัสรู้แล้ว
(นำ) (หันหะ มะยัง ปะฐะมะพุทธะภาสิตะคาถาโย ภะณามะ เส.)
(เชิญเถิด เราทั้งหลาย มาสวดคาถาปฐมพุทธภาษิตกันเถิด.)
(รับ) อะเนกะชาติสังสารัง สันธาวิสสัง อะนิพพิสัง,
เมื่อเรายังไม่พบญาณ ได้แล่นท่องเที่ยวไปในสงสารเป็นอเนกชาติ ;
คะหะการัง คะเวสันโต ทุกขา ชาติ ปุนัปปุนัง,
แสวงหาอยู่ซึ่งนายช่างผู้ปลูกเรือน คือตัณหาผู้สร้างภพการเกิดทุกคราว เป็นทุกข์ร่ำไป ;
คะหะการะกะ ทิฏโฐสิ ปุนะ เคหัง นะ กาหะสิ,
นี่แน่ะ นายช่างผู้ปลูกเรือน เรารู้จักเจ้าเสียแล้ว เจ้าจะทำเรือนให้เราไม่ได้อีกต่อไป ;
สัพพา เต ผาสุกา ภัคคา คะหะกูฏัง วิสังขะตัง,
โครงเรือนทั้งหมดของเจ้าเราหักเสียแล้ว ยอดเรือนเราก็รื้อเสียแล้ว ;
วิสังขาระคะตัง จิตตัง ตัณหานัง ขะยะมัซฌะคา.
จิตของเราถึงแล้วซึ่งสภาพที่อะไรปรุงแต่งไม่ได้อีกต่อไป มันได้ถึงแล้วซึ่งความสิ้นไปแห่งตัณหา (คือถึงนิพพาน).