หน้าที่ของสติ
สติเป็นคุณธรรมกำกับใจ ทำหน้าที่คอยระมัดระวังเหนี่ยวรั้งใจไม่ให้เลื่อนลอย ไม่แวบหนีเที่ยว ไม่กลับกลอก แต่ให้ใจหยุดนิ่งผ่องใส่อยู่ในกลางกายเป็นนิจ ส่งผลให้
๑. ตนเองไม่เผลอ ไม่เลินเล่อ มีความตื่นตัว แต่ไม่ตื่นเต้น ไม่เครียด สงบนิ่ง สดชื่นเป็นนิจ
๒. ตนเห็นคุณสมบัติ ความรู้ ความสามารถ ศีลธรรมประจำใจของตนเองว่ามีมากน้อยระดับไหน
๓. ตนเห็นคุณสมบัติ ลักษณะภายนอก ภายในของสิ่งแวดล้อม ๕ แต่ละชนิดที่ตนเองต้องเข้าไปเกี่ยวข้อง รับผิดชอบได้ชัดตรงตามจริง จึงระลึกได้ถึงภัยที่น่าระแวง และระวังป้องกันภัยนั้นอยู่ตลอดเวลา สติจึงได้ชื่อว่าเป็นคุณธรรมทำหน้าที่กำจัดความประมาททุกชนิดโดยตรง ทั้งด้านการคิด การพูด และการทำการงาน
ศัตรูของสติ
สติเป็นคุณธรรมที่เหนียวแน่นมั่นคงมาก เพราะไม่ว่าเรากำลังเหนื่อยแสนเหนื่อย หิวแสนหิว ป่วยแสนป่วยขนาดไหน เราก็ยังรักที่จะทำความดีต่อไป แต่ถ้าดื่มสุรา เสพยาเสพติดให้โทษเมื่อไร เมื่อนั้น สติย่อมขาดผึง พร้อมที่จะคิด พูด ทำในสิ่งที่ร้ายกาจได้ทุกอย่างแม้ฆ่าพ่อแม่ตนเอง เพราะฉะนั้น ศัตรูสำคัญของสติ คือ การติดใจในกามคุณ ๕ เช่น อบายมุข ๖ โดยเฉพาะสุราและยาเสพติดให้โทษทุกชนิด
จากหนังสือ สติ สัมปชัญญะ รากฐานการศึกษาของมนุษยชาติ
เผด็จ ทตฺตชีโว
