สติทำให้มีนิสัยรอบคอบไม่ประมาท
การทำงานทุกอย่างทั้งน้อยและใหญ่ ยากหรือง่าย เมื่อทำงานเสร็จแล้วลูกจ้างก็ได้ค่าแรง ผู้ช่วยงาน เจ้าของงานก็ได้ผลงานเป็นชิ้นเป็นอันตามวัตถุประสงค์ ถามว่าตัวเราได้อะไรหลังเสร็จงานแล้วบ้าง อาจได้ความรู้เพิ่ม ได้เพื่อนเพิ่ม แต่สิ่งที่เรามองข้ามไม่ได้ คือ ความเคย
ความเคย หมายถึง ความมีโอกาสได้ผ่านสิ่งใดสิ่งหนึ่งมาแล้ว เช่น เคยทำ เคยพูด เคยดื่ม เคยดมสิ่งนั้นมาแล้ว ถ้าไม่เคยทำงานชนิดนั้นมาก่อน เมื่อได้ทำแล้วก็จัดเป็นความเคยงานนั้นครั้งแรก ถ้าได้ทำอีกบ่อยๆ จากความเคย ก็เป็น ความคุ้น ถ้าคุ้นมากเข้าก็เป็นความชิน จากความชินก็เป็นความชำนาญ หรือเป็นอัตโนมัติติดตัวมา แต่สิ่งที่พึงพิจารณาให้มาก คือ ความเป็นคุณและโทษที่ซ่อนอยู่ในความเคย คุ้น ชิน ชำนาญนั้นๆ
ถ้าเราทำงานนั้นด้วยความระมัดระวังความเสียหายทุกขั้นตอน ในความเคย คุ้น ชิน ชำนาญเหล่านั้นได้ บ่มเพาะนิสัยมีสติ รอบคอบประณีต ติดฝังแน่นลงไปในใจเป็นที่เรียบร้อยแล้ว ในทางตรงข้ามถ้าเราทำงานแบบขอไปที ขาดการเอาใจใส่ ไม่ระมัดระวังในแต่ละขั้นตอน ก็จะติดนิสัยมักง่าย ประมาท ขาดวินัย เอาแต่ใจ ฯลฯ ซึ่งน่าเสียดายแทน
ทั้งนิสัยมีสติ รอบคอบ ประณีต และนิสัยขาดสติ มักง่าย ประมาท เช่นนี้ หากเกิดขึ้นกับผู้ใดแล้วก็จะถูกผู้นั้นนำสติชนิดนั้นไปใช้ในการทำงานอย่างอื่นๆ ต่อไปอีก สุดท้ายก็จะกลายเป็น นิสัยรักบุญชังบาป หรือ นิสัยรักบาปชังบุญ ฝังใจข้ามชาติของผู้นั้นไปอีกด้วย โดยเหตุนี้ ท่านผู้รู้จริงจึงเตือนไว้ว่า ไม่ว่าจะประกอบภารกิจการงานใดๆ สติจำเป็นต้องมีในทุกที่ทุกสถาน ใครๆ จะขาดไม่ได้ ถ้าขาดเมื่อใดก็ชื่อว่าประมาทเมื่อนั้น ทั้งประมาทระยะสั้น คือ ประมาทขณะทำงาน ประมาทระยะยาว คือ ประมาทตลอดชีวิต และประมาทข้ามภพชาติอีกด้วย ท่านผู้รู้จริงก็ยังเตือนซ้ำอีกว่า คนประมาทคือคนที่ตายแล้ว คือ ตายจากความดีทันทีที่ประมาท
จากหนังสือ สติ สัมปชัญญะ รากฐานการศึกษาของมนุษยชาติ
เผด็จ ทตฺตชีโว
