อนุโลม ตามรูปคำแปลว่า ตามเส้นขน ตามลายไม้ ทั่วไปแปลว่า เป็นไปตาม คล้อยตาม ตามลำดับ เหมาะสม เข้ากันได้ คู่กับ ปฏิโลม
อนุโลม หมายถึงสิ่งหรือวิธีที่เป็นไปตามลำดับ ที่ไม่ขัดแย้งโดยตรง พอที่จะใช้แทนกันได้ตามความเหมาะสม หรือรูปแบบที่สามารถเข้ากันได้กับของจริง พอที่จะยินยอมให้ได้ เช่น ในการบอกปัญจกรรมฐาน คือ เกสา โลมา นขาทันตา ตโจ ถ้าว่าไปตามลำดับอย่างนี้เรียกว่า ว่าโดยอนุโลม ถ้าว่าย้อนลำดับกลับมาเป็น ตโจทันตา นขา โลมา เกสา เรียกว่า ว่าโดยปฏิโลม
อนุโลม ในความหมายอื่น เช่นใช้ว่า
“ เรื่องนี้อนุโลมเข้าเป็นบุญได้”
“ คราวนี้อนุโลมให้ คราวหน้าต้องทำให้ถูก”
