อาณาสงฆ์ หมายถึงอำนาจปกครองของสงฆ์ คำสั่งของสงฆ์ อำนาจบังคับของสงฆ์
อาณาสงฆ์ ใช้เรียกอำนาจทางการปกครองที่สงฆ์ประชุมกันพิจารณาวินิจฉัยอธิกรณ์หรือคดีความเรื่องใด เรื่องหนึ่งที่เกิดขึ้นในหมู่สงฆ์โดยถูกต้องชอบธรรมแล้วบังคับให้เป็นไปตามคำตัดสินเช่น ลงโทษหรือยุติอธิกรณ์นั้นๆ เรียกว่า ใช้อำนาจสงฆ์ ก็ได้ เช่น ให้ภิกษุผู้ประพฤติผิดระเบียบของวัดออกไปเสียจากวัด หรือให้ทำทัณฑ์บนคือให้คำรับรองว่าจะไม่ประพฤติเช่นนั้นอีก
อาณาสงฆ์ เป็นอำนาจที่สงฆ์สามารถใช้ได้เพื่อให้เกิดความเรียบร้อยดีงามทางการปกครองหมู่คณะ โดยยึดหลักความถูกต้องชอบธรรมเป็นเกณฑ์
