หยุดนิ่งได้แล้วฝึกขยายย่อ
เมื่อตั้งใจหยุดแล้ว |
จงลุย |
มิใช่หยุดนั่งคุย |
นะเจ้า |
อย่างนี้จึ่งจักฉลุย |
ตามพ่อ |
นี่แหละเดินตามเท้า |
ทับก้าวพุทธองค์ |
ตะวันธรรม
เมื่อเราได้สวดมนต์บูชาพระรัตนตรัยกันเสร็จเรียบร้อยแล้วต่อจากนี้ไปตั้งใจเจริญสมาธิภาวนากันนะ
ฝึกขยาย-ย่อ
ส่วนใครเข้าถึงดวงธรรมภายในแล้ว คือ เห็นชัดใสแจ่มตลอดเวลาเลย เราก็ทำใจหยุดนิ่ง ๆ นุ่ม ๆ เบา ๆ แตะใจไปเบา ๆ สบาย ๆ ที่กลางดวงที่เราครอบครองได้แล้ว เมื่อใจหยุดนิ่ง ใจของเรากับดวงใส ๆ เป็นอันหนึ่งอันเดียวกันแล้ว
ถ้าใครทำได้แล้ว ก็นึกดวงนั้นให้ขยายใหญ่ขึ้นไปเรื่อย ๆอย่างสบาย ๆ ถ้าเราหยุดนิ่งได้สนิท ความรู้สึกของเราก็จะขยายตามดวงที่ขยายไปด้วย แต่ถ้าหยุดไม่สนิท มันจะขยายได้แต่ดวง คือเห็นเป็นภาพดวงใสขยาย
เราทำได้แค่ไหนก็เอาแค่นั้นไปก่อน เพราะเราเป็นผู้ฝึกหัดใหม่ ยังเป็นนักเรียนอนุบาล เราก็ฝึกเท่าที่เราทำได้ไปก่อนนะนึกขยายแล้วก็ย่อให้เล็กนิดหนึ่ง ขยายแล้วก็ย่อ ถ้าเรายังไม่เป็นหนึ่งเดียวกันกับดวงใส ๆ ก็ดูผ่าน ๆ ไปก่อน แตะเบา ๆ ดูภาพนั้นให้คุ้นเคย ฝึกให้คล่องแคล่วเลย
ใหม่ ๆ ก็จะค่อย ๆ คล่องขึ้น ฝึกบ่อย ๆ ก็คล่องแคล่วคือเป็นไปตามความปรารถนาของใจเราที่อยากจะนึกให้ดวงขยายย่อ เราทำอย่างนี้ซ้ำๆ จนชำนาญ ใจเรากับดวงเป็นหนึ่งเดียวกันแล้ว ถ้าดวงขยายความรู้สึกของเราก็จะขยายตามไปด้วย ถ้าย่อก็ย่อตาม ก็ฝึกทำอย่างนี้ซ้ำๆ
ส่วนใครที่คุ้นเคยกับองค์พระ หยุดนิ่งในระดับเห็นองค์พระชัดใสแจ่มกระจ่างสว่างอยู่กลางกายล่ะก็ นึกถึงองค์พระนึกขยายแล้วก็ย่อในทำนองเดียวกัน ถ้าเราทำได้แล้วนะ
ถ้าใจเรานิ่งได้สนิท ขยายถึงไหนเราก็เป็นถึงนั่น ย่อถึงไหนเราก็เป็นถึงนั่น แล้วก็เห็นรายละเอียดชัด แม้องค์เล็กเท่ากับปลายเข็ม จะเห็นเส้นผม เส้นพระศก เห็นทุกส่วนชัดเจน เหมือนองค์โต ๆ ไม่แตกต่างกัน จะใหญ่ จะย่อ ใหญ่เล็กแค่ไหนก็ตามก็จะเห็นชัดทีเดียว ฝึกอย่างนี้ให้คล่องในทุกอิริยาบถจนคุ้นเคย
เราก็มีงานภายในเอาไว้สำหรับฝึกหัด ซึ่งเป็นงานที่แท้จริงที่จะทำให้เราเข้าถึงพระรัตนตรัยในตัว ให้เราดับทุกข์ได้ มีสุขในปัจจุบัน เราก็จะได้ศึกษาเรียนรู้เรื่องราวความเป็นจริงของชีวิตต่อไปได้
ฝึกหยุด ฝึกนิ่ง อย่างสบาย ๆ นั่งฝึก ยืนฝึกเดินฝึก นอนฝึก อยู่ที่ไหนก็ฝึกได้ ให้ใจคุ้นเคยชินกับสิ่งเหล่านี้ ใจจะได้ไม่แวบไปไหน จะมีความสุขอยู่ภายใน ใจจะใสบริสุทธิ์ ความใสความบริสุทธิ์นี้ให้ความบันเทิงกับใจ จะมีความสุขสดชื่น มีชีวิตชีวาอยู่ภายใน แม้อยู่ตามลำพังก็มีความสุขได้ นี่ก็เป็นจุดเริ่มต้นที่เราฝึกทำความคุ้นเคยกับภาพภายใน ดวงใส องค์พระใส พอคล่องแล้ว เดี๋ยวการเห็นกายในกาย หรืออะไรต่าง ๆ มันก็ไม่ยากแล้วล่ะ มันจะง่ายเพิ่มขึ้นไปเรื่อย ๆ
แต่ผู้ที่มาใหม่ก็ต้องฝึกหยุดใจให้ได้เสียก่อน นั่นคือการตรึกนึกถึงดวงใส ใจหยุดอยู่ในกลางดวงใส ๆ พร้อมกับประคองใจด้วยบริกรรมภาวนา สัมมา อะระหัง อย่างนี้นะ ถ้าหยุดได้แล้วฝึกขยายย่อ พอเราควบคุมตรงนี้ได้แล้วก็ฝึกขั้นต่อไป
เราฝึกหยุดนิ่งไปเรื่อย ๆ ให้ใจใส ๆ นี่เป็นงานหลักของชีวิตนอกนั้นเป็นงานเสริม เหมือนอาหารหลักกับอาหารเสริมอย่างนั้นแหละ เราก็ต้องศึกษาเรียนรู้ทำความเข้าใจให้ดี ดังนั้นถ้าใครฝึกได้ในระดับที่หยุดนิ่ง เห็นดวงใสชัดแจม่ แลว้ ก็ลองขยายย่อ ดูสิว่าเราสามารถควบคุมได้ไหม เหมือนเราเป็นสารถีฝึกหัดขับรถ
แล้วสามารถขับรถให้ไปตามใจปรารถนาของเราได้ไหม เดินหน้าถอยหลัง หยุดนิ่ง เลี้ยวซ้าย เลี้ยวขวา เป็นต้น ต้องควบคุมได้
ถ้าเราควบคุมดวงใส องค์พระใสได้จริง ก็จะต้องเป็นอย่างที่เราลองนึกดู ขยายย่อ ถ้าเราทำได้จริง ก็แปลว่าเราได้ครอบครองแล้วดวงใส องค์พระใส ๆ ก็ได้ชื่อว่า เรากำความสำเร็จ ไว้ล้านเปอร์เซ็นต์ในการที่จะเข้าถึงพระรัตนตรัยในตัว แม้ตรงนี้จะเป็นกุศลนิมิตที่เราสามารถทำปฏิภาคนิมิต หรืออุคคหนิมิตอะไรต่าง ๆ เหล่านี้ได้ ดังนั้นฝึกไปเรื่อย ๆ อย่างสบาย ๆ อย่างที่ได้แนะนำไว้นะ
พระเทพญาณมหามุนี
วันอาทิตย์ที่ ๑๕ มิถุนายน พ.ศ. ๒๕๕๑
จากหนังสือ ง่ายเเต่ลึก เล่ม 2
โดยคุณครูไม่ใหญ่