มตกภัต แปลว่า ภัตเพื่อผู้ตาย อาหารเพื่อผู้ตาย เขียนเต็มรูปว่า มตกภัตตาหาร ก็ได้
มตกภัต หมายถึงข้าวหรืออาหารที่ถวายพระสงฆ์เพื่ออุทิศส่วนบุญให้แก่ผู้ล่วงลับไปแล้วโดยเฉพาะ
การทำบุญเลี้ยงพระเนื่องในงานศพ เช่นทำบุญ ๗ วัน ๕๐ วัน ๑๐๐ วัน ครบรอบปีหรือทำบุญตักบาตรพระตอนเช้าเพื่ออุทิศส่วนบุญให้ผู้ตาย เรียกว่าถวายมตกภัตได้ทั้งสิ้น เวลากล่าวคำถวายสังฆทานจึงนิยมระบุว่า “ ขอถวายมตกภัตตาหาร”