นิทานอีสป เรื่อง สุนัขจิ้งจอกกับจระเข้
ผู้แต่ง : อีสป
สุนัขจิ้งจอกตัวหนึ่งเดินไปกินน้ำที่ริมแม่น้ำ มันกินน้ำอย่างหิวกระหาย แต่อยู่ดี ๆ ก็มีจระเข้ตัวหนึ่งโผล่ขึ้นมา จระเข้คุยโอ้อวดถึงความยิ่งใหญ่ของบรรพบุรุษมันให้จิ้งจอกฟัง แต่สุนัขจิ้งจอกไม่เชื่อจึงเกิดการโต้เถียงกัน จนสุนัขจิ้งจอกพูดขึ้นมาว่า "หยุดพูดเถอะ ถึงท่านจะพูดจริงหรือพูดโกหกก็ไม่มีใครพิสูจน์ได้อยู่ดี ในเมื่อบรรพบุรุษของท่านได้ตายไปหมดแล้ว จึงเหลือแต่ท่านเท่านั้นที่รู้"
:: นิทานเรื่องนี้สอนให้รู้ว่า ::
จงอย่าเชื่อในสิ่งใด ก่อนจะพิสูจน์ให้แน่ชัดเสียก่อน
:: พุทธภาษิต ::
หลักกาลามสูตร ๑๐ ที่ว่าด้วยการอย่าเชื่อ พระพุทธเจ้าตรัสไว้ ดังนี้
| ๑. มา อนุสฺสาเวน อย่าเชื่อโดยฟังตามกันมา |
| ๒. มา ปรมฺปราย อย่าเชื่อโดยเหตุสักว่าตามสืบๆ กันมา |
| ๓. มา อิติ กิราย อย่าเชื่อโดยตื่นข่าว |
| ๔. มา ปิฎกสัมฺปทาเนน อย่าเชื่อโดยอ้างปิฎก |
| ๕. มา ตกฺกเหตุ อย่าเชื่อโดยนึกเดาเอาเอง |
| ๖. มา นยเหตุ อย่าเชื่อโดยคาดคะเน |
| ๗. มา อาการปริวิตกฺเกน อย่าเชื่อโดยการตรึกตรองตามอาการ |
| ๘. มา ทิฎฐินิชฺฌานกฺขนกฺขนฺติยา อย่าเชื่อโดยเห็นว่าถูกตามลัทธิของตน |
| ๙. มา ภพฺพรูปตาย อย่าเชื่อโดยเห็นว่า ผู้พูดควรเชื่อได้ |
| ๑๐. มา สมโฌ โน ครุ อย่าเชื่อโดยถือว่า สมณะนี้เป็นครูของตน |
